Miejskie Planetarium Astronomiczne

Edycja Budżet Obywatelski 2017 Projekt ogólnomiejski Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Park Lotników Polskich - Ogród Doświadczeń im. St. Lema

Dodatkowe lokalizacje: Park im. dr Henryka Jordana Park im. Wojciecha Bednarskiego

Opis projektu

Proponuję budowę planetarium astronomicznego, które pomimo ograniczonego budżetu nie odbiegałoby standardem od najlepszych rozwiązań. W odróżnieniu od obserwatorium astronomicznego planetarium pozwala na projekcję nieba i ciał niebieskich niezależnie od warunków atmosferycznych. Nowoczesne planetarium wyposażone w projektory cyfrowe pozwala na projekcję obiektów jak mgławice i układy planetarne oraz multimedialnych animacji komputerowych takich jak np. powstawanie gwiazd i galaktyk. Planetarium cyfrowe pozwala również na projekcję pokazów tematycznie niezwiązanych z astronomią jak filmy trójwymiarowe, koncerty i pokazy naukowe.

Proponowana wielkość to 112 miejsc siedzących, średnica wewnętrzna kopuły (ekranu) 15m, nie odbiegająca wielkością od najnowocześniejszych Polskich planetariów w Łodzi (EC1) oraz w Warszawie - Centrum Nauki Kopernik.

Dostępny budżet pozwala na budowę ekonomicznego, lecz znakomitego planetarium, początkowo opartego jedynie na technice cyfrowej i projektorach o wysokiej rozdzielczości 4K. Sugerowane rozwiązanie pozwoli w przyszłości doposażyć planetarium o tradycyjny projektor opto-mechaniczny, podobny do zainstalowanego w planetarium w Chorzowie czy warszawskim Centrum Nauki Kopernik. Projekt powinien przewidywać możliwość chowania takiego projektora poniżej wysokości wzroku siedzących przy pokazach wyłącznie cyfrowych. Takie rozwiązanie jest typowo stosowane w planetariach hybrydowych (projektory cyfrowe + projektor opto-mechaniczny).

Planetarium powinno być wyposażone w system nagłośnienia wystarczająco dobry dla projekcji o tematyce niezwiązanej z astronomią, pozwalający pomimo niekorzystnej akustyki pomieszczenia z kopułą na odbiór dźwięku wysokiej jakości. Dlatego zalecany jest zaawansowany system zaprojektowany tak aby maksymalnie zredukować odbicia i zniekształcenia dźwięku, składający się z min 10 głośników aktywnych + 2 subwoofer-y sterowanych matrycą audio.

Sala projekcyjna powinna być wyposażona w wygodne fotele umożliwiające przyjęcie pozycji półleżącej.

Budynek planetarium, prócz sali projekcyjnej z kopułą o powierzchni blisko 180 m2 powinien zawierać przeszklone lobby (min 150 m2) jak i pomieszczenia gospodarcze, toalety i kawiarnię o łącznej powierzchni min 35 m2. Lobby i zaplecze tej wielkości umożliwi pełnienie funkcji dodatkowych jako zaplecza dla pokazów, konferencji i sympozjów nie związanych z astronomią.

Uwagi wymaga kopuła sali projekcyjnej, która jednocześnie pełni rolę ekranu. Idealnie kopuła powinna posiadać lekką konstrukcję oraz rozpięty wewnątrz ekran, za którym zostaną umieszczone głośniki systemu audio, jednak w taki sposób, aby system audio nadal był serwisowalny. Bowiem tylko głośniki umieszczone min w 1/3 wysokości kopuły zapewnią pożądaną, wysoką jakość nagłośnienia sali. Szczegółowe rekomendacje technologii wykonania kopuły wykraczają poza zakres niniejszego opisu i wymagają specjalistycznej analizy oraz obliczeń wytrzymałościowych.

Możliwość pełnienia dodatkowej funkcji komercyjnej pozwoli zredukować koszty utrzymania obiektu oraz zapewni środki na zakup komercyjnych pokazów astronomicznych a tym samym utrzymanie atrakcyjnej oferty.

Z poważaniem,

Tomasz Jastrzębski
autor projektu

Załączniki:
- studium koncepcyjne autorstwa Dominika Darasza, HORIZONE Studio - Darasz Kisielewski Strzenski sp.j.
- szkic, autor j.w.

UZASADNIENIE PROJEKTU

W Polsce znajduje się ponad 20 stacjonarnych planetariów astronomicznych, w tym dwa w Warszawie. Znakomitym cyfrowym planetarium EC1 mogą od niedawna cieszyć się mieszkańcy

Łodzi. Stacjonarne planetaria astronomiczne posiada również Chorzów, Częstochowa, Gdynia, Frombork, Grudziądz, Kielce, Komorowo, Olsztyn, Piotrków Trybunalski, Toruń, Szczecin oraz Ustroń.

Stacjonarnego planetarium astronomicznego dotychczas nie ma w Krakowie.

Na podstawie rozmów z mieszkańcami Krakowa uważam, że planetarium astronomiczne znakomicie wzbogaci ofertę kulturalną miasta wypełniając dotychczasową lukę. Proponowana lokalizacja planetarium w pobliżu Ogrodu Doświadczeń im. St. Lema, Muzeum Lotnictwa Polskiego oraz projektowanego Centrum Nauki na zasadzie synergii zwiększy zainteresowanie każdym z wymienionych obiektów. Planetarium powiększy również atrakcyjność oferty turystycznej miasta.

Nie do przecenienia jest aspekt edukacyjny planetarium, z którego na równi mogli by korzystać uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, liceów jak i studenci i dorośli - wszyscy którzy pragną poznać niezliczone tajemnice otaczającego nas kosmosu. Właściwie dobrany multimedialny repertuar z bogatej oferty rynkowej przyciągnie różne grupy wiekowe. W planetarium mogą być też prowadzone zajęcia dla studentów astronomii czy geografii.

Planetarium cyfrowe i hybrydowe posiada ponadto tę zaletę, że z powodzeniem może służyć pokazom całkowicie nie związanym z astronomią jak trójwymiarowa projekcja filmów, koncertów a nawet gier wideo.

W zamierzeniu planetarium powinno spełniać również funkcje pomocnicze pozwalając na organizację komercyjnych imprez jak sympozja, prezentacje czy prelekcje co z kolei pozwoli lepiej zbilansować budżet operacyjny przedsięwzięcia i zakup profesjonalnych pokazów tworzonych dla planetariów.

Załączniki

• Planetarium-studium.pdf