Automatyczny system monitoringu krakowskich rzek

Edycja Budżet Obywatelski 2025 Projekt ogólnomiejski - dotyczy całego obszaru Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: rejon Mostu Zwierzynieckiego dz. ew. nr 91 obr. 15 (126102_9.0015.91); rejon Mostu Powstańców Śląskich dz. ew. nr 137/11 obr. 12 (126105_9.0012.137/11); rejon ul. Bartnicza dz. ew. nr 262/7 obr. 31 (126103_9.0031.262/7)

Krótki opis projektu

System automatycznego monitoringu rzek w Krakowie ma na celu wychwytywać przypadki ich zanieczyszczenia przez zrzuty ścieków i ostrzegać przed nadmiernym zasoleniem oraz będzie stanowić element zabezpieczenia przeciwpowodziowego miasta.

Opis projektu

Pilotażowy projekt „Automatyczny system monitoringu krakowskich rzek” zakłada stworzenie innowacyjnego systemu pomiarów ilości i jakości wód rzecznych w graniach miasta Krakowa z wykorzystaniem profesjonalnych automatycznych rejestratory. System będzie się składał z 23 posterunków pomiarowych, zlokalizowanych na głównych rzekach i potokach.
Rejestratory do automatycznego monitoringu wód będą posiadały opcję telemetrycznego przesyłu danych.
Rejestratory będą prowadził pomiar następujących parametrów:
- poziom wody,
- temperatura wody,
- odczyn pH wody ,
- potencjał redox Eh wody,
- przewodność elektrolityczna właściwa wody.
Częstotliwość pomiarów: minimalnie raz na 15 minut.
Dane z systemu automatycznego monitoringu krakowskich rzek będą gromadzone w ogólnodostępnej bazie danych i wizualizowane w czasie rzeczywistym na odpowiednio stworzonej stronie internetowej. Zapewni to otwarty dostęp do danych i szybkie informowanie o potencjalnych zagrożeniach środowiska wodnego dla
wszystkich mieszkańców Krakowa a także służb ochrony środowiska.

UZASADNIENIE PROJEKTU

Monitorowanie stanu jakości rzek jest kluczowe, by uniknąć powtórki z katastrofy w Odrze czy choćby sytuacji jaka miała miejsce w rzece Wildze w Krakowie gdzie latem 2023 r. wystąpił pomór kilku tysięcy ryb. Nawet w tak ewidentnym przypadku, gdzie bardzo szybko wykryto uśmiercone ryby służbom ochrony środowiska i organom ścigania nie udało się zidentyfikować przyczyn zdarzenia a co dopiero wskazać i ukarać winnego. Tymczasem zdarzenie to mogła wywołać substancja toksyczna szkodliwa dla zdrowia lub nawet powodująca zagrożenie dla życia ludzi.
Automatyczne rejestratory powinny się pojawić na krakowskich rzekach i potokach, również z uwagi na fakt że ich stan jakościowy jest fatalny. Ciągle problemem pozostają zanieczyszczenia ściekami komunalnymi i przemysłowymi, w tym przez szczególnie liczne przypadki nielegalnego odprowadzenia nieoczyszczonych ścieków.
Zatrute rzeki to nie tylko katastrofa dla żyjących w ich obrębie i ich pobliżu zwierząt. To także poważne zagrożenie dla zdrowia a nawet życia mieszkańców Krakowa w tym w szczególności ludzi korzystających z parków rzecznych lub spacerujących wzdłuż rzek. Stworzenie systemu monitoringu jest jedynym skutecznym sposobem, żeby poprawić jakość krakowskich rzek oraz ograniczyć proceder zrzutu ścieków i wszelkich zanieczyszczeń.
System automatycznego monitoringu krakowskich rzek umożliwi ciągłe badanie stanu jakościowego wody w rzekach i szybkie reagowanie w przypadku ich zanieczyszczenia. Pozwoli również na błyskawiczną reakcję odpowiednich służb oraz ukaranie sprawców wlewania toksycznych substancji do rzek.
W ramach proponowanego automatycznego systemu monitoringu krakowskich rzek będą prowadzone badania stanu ilościowego wód (poziom wody) co będzie stanowić ważny element dla zabezpieczenia terenu miasta przez powodziami i podtopieniami, w tym również w związku z potrzebą adaptacją miasta do niekorzystnych zmian klimatycznych. W większej części Krakowa występują niekorzystne warunki hydrogeologiczne na które nakłada się wpływ intensywnej zabudowy. Wymaga to wdrożenia zrównoważonych systemów odwadniania opierających się na rozwiązaniach naśladujących naturę (NBS) z innowacyjnym wykorzystaniem niebiesko-zielonej infrastruktury. Zgromadzone dzięki monitoringowi dane zostaną wykorzystane właśnie w tym celu.
Automatyczny system monitoringu krakowskich rzek będzie spełniał również ważny cel informacyjno-edukacyjny, gdyż dzięki niemu każdy mieszkaniec Krakowa uzyska rzetelną wiedzę o stanie środowiska wodnego i będzie miał możliwość sprawdzenia wyników pomiarów w czasie rzeczywistym.

Załączniki

• BO_2025_Monitoring Rzek_wykaz punktów.docx