Co z tą hutą? Zbadajmy tereny wokół Kombinatu
Edycja Budżet Obywatelski 2025 Projekt lokalny - Dzielnica XVIII Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.
Lokalizacja
Główna lokalizacja: Główna lokalizacja: 26 działek miejskich znajdujących się w granicach dzielnicy Nowa Huta, w rejonie obiektów kombinatu metalurgicznego.
Dodatkowe lokalizacje: Wykaz 26 działek miejskich wytypowanych do przeprowadzenia badań został przedstawiony w załączniku.
Krótki opis projektu
Projekt zakłada wykonanie kompleksowych, niezależnych badań gleb, gruntów i wód podziemnych na terenach wokół kombinatu metalurgicznego w Nowej Hucie, w celu rzetelnej i rzeczywistej oceny stanu środowiska i jego wpływu na zdrowie mieszkańców.
Opis projektu
Proponowany zakres rzeczowy projektu obejmuje:
1) Wykonanie badań gleb i gruntów, w obrębie wierzchniej, najbardziej zanieczyszczonej warstwy podłoża do głębokości 1 m ppt. na terenie 26 wybranych działek miejskich zlokalizowanych wokół kombinatu metalurgicznego w Nowej Hucie.
Pobór próbek gleb i gruntów w każdym z 26 reprezentatywnych punktów badawczych powinien zostać dokonany dla dwóch głębokości 0-0,25 m oraz 0,25-1 m ppt. (łącznie 2 próbki) przy użyciu odpowiednich próbników, zgodnie z obowiązującymi normatywami i standardami.
2) Wykonanie kompleksowych badań sozologicznych w rejonie zbiornika Przylasek Rusiecki, przekształconego w kąpielisko miejskie.
3) Wykonanie sprawozdania ze zrealizowanych badań, w tym zawierającego , ocenę zawartości oznaczanych składników w odniesieniu do kwestii zanieczyszczenia środowiska w oparciu o obowiązujące przepisy prawne oraz o ile będzie to zasadne ocenę zagrożeń zdrowotnych dla okolicznych mieszkańców oraz osób korzystających z terenów rekreacyjnych. W ramach sprawozdania wykonane powinny być załączniki mapowe obrazujące przestrzenny rozkład składników zanieczyszczających w glebach i gruntach.
UZASADNIENIE PROJEKTU
Projekt ma bardzo ważne znaczenie społeczne z uwagi na fakt, że umożliwia dokonanie oceny aktualnego stanu środowiska na terenie dzielnicy Nowa Huta w sposób wiarygodny i niezależny. Stan środowiska w przestrzeni miejskiej ma bardzo istotne znaczenie dla komfortu i długości życia człowieka, gdzie aktualnie z zanieczyszczeniami (różnego rodzaju związkami chemicznymi) występującymi w jego obrębie wiąże się szereg poważnych chorób cywilizacyjnych, w tym choroby nowotworowe, układu krążenia i układu oddechowego. Istnieją ewidentne dowody naukowe, że w strefie do nawet kilku - kilkudziesięciu kilometrów od zakładów metalurgicznych następuje intensyfikacja szkodliwych oddziaływań na środowisko oraz zdrowie okolicznych mieszkańców. Należy zwrócić uwagę że długotrwała działalność kombinatu metalurgicznego realizowana początkowo od lat 50. XX wieku do upadku PRL była prowadzona przy braku uregulowań środowiskowych. W tym okresie wyemitowano ogromne ilości zanieczyszczeń, które przeniknęły do gleb, gruntów i wód podziemnych powodując ich degradację. Zmniejszenie oddziaływania zakładu na środowisko jaka miała miejsce począwszy od lat 90. XX wieku związana była z ograniczeniem emisji zanieczyszczeń, ale w żaden sposób nie prowadzono działań na rzecz usunięcia wyemitowanych w latach wcześniejszych zanieczyszczeń już występujących w środowisku. Kwestia ta nie jest uwzględniana w zagospodarowaniu miasta Krakowa, w tym w odniesieniu do planowania szeregu inwestycji o charakterze rekreacyjno-wypoczynkowym w dzielnic Nowa Huta w strefie na wschód od kombinatu tj. na obszarze, który z racji dominujących wiatrów z zachodu został najsilniej zanieczyszczony.
W ramach projektu w celu rzetelnego informowania społeczności lokalnej określone zostanie lub wykluczone zagrożenie zdrowotne z tytułu zanieczyszczenia gleb i gruntów. Dodatkowo uzyskane zostaną wiarygodne dane z zakresie jakości środowiska, w tym wód w obrębie kąpieliska w Przylasku Rusieckim. Dane te są niezwykle istotne nie tylko dla mieszkańców dzielnicy Nowa Huta, ale również dla całej społeczności Miasta Krakowa, która ma możliwość korzystania z tego akwenu. Proponowane do realizacji badania są również bardzo istotne z punktu widzenia szeregu inwestycji rekreacyjno-wypoczynkowych planowanych do realizacji we wschodniej części miasta.
| Nazwa | Opis | Koszt |
|---|---|---|
| Wykonanie projektu plus ewentualne dalsze działania wynikające z obecnego porządku prawnego | Z uwagi na to, że przystępując do realizacji projektu, w zaplanowanych punktach badawczych nie można wykluczyć dokonania oznaczeń wskazujących na przekroczenia dopuszczalnych zawartości substancji powodujących ryzyko, koniecznym jest zapewnienie zwiększonego zakresu finansowania przedmiotowego projektu wobec dalszych (ewentualnych/przyszłych) potrzeb, mogących wynikać z obecnego porządku prawnego. W przypadku udokumentowania występowania przekroczeń dopuszczalnych substancji, władający terenem (Gmina Miejska Kraków) zobowiązany jest do określonych czynności: • przeprowadzenia dalszych szczegółowych badań m. in. w celu wyznaczenia zasięgu występowania zanieczyszczenia substancjami powodującymi ryzyko, • przygotowania stosownej dokumentacji np. opracowania planów remediacji dla poszczególnych obszarów, na których w wyniku przeprowadzonych badań wstępnych i uszczegóławiających udokumentowano przekroczenia dopuszczalnych zawartości substancji powodujących ryzyko. Podjęcie działań w ramach powyżej wskazanych czynności, wynika z przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska. Do ich podjęcia, w zależności o wyników przeprowadzonych badań środowiskowych, władający terenem zobowiązany może zostać przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, działającą jako niezależny organ ochrony środowiska. Zakres ewentualnych dalszych badań szczegółowych, co znajduje odzwierciedlenie w ich kosztach, zależeć będzie wyłącznie już od indywidualnego określenia schematu lokalizacji i ilości punktów pobierania próbek na podstawie badań wstępnych. Na obecnym etapie, brak jest możliwości wskazania miarodajnych kosztów dalszych czynności, do których zobowiązany jest władający powierzchnią terenu (Gmina Miejska Kraków), który dokona identyfikacji przekroczenia dopuszczalnych zawartości substancji powodujących ryzyko. Mając na uwadze powyższe, po przywróceniu decyzją Prezydenta Miasta Krakowa do głosowania niniejszego projektu, dla jego realizacji i ewentualnych dalszych czynności wynikających z obecnego porządku prawnego, przyjęto wskazane w ubiegłym roku potencjalne koszty tj. 980 000 zł, powiększając tę kwotę o średni wskaźnik inflacyjny z ostatniego roku. W świetle powyższego uznaje się, iż kwota potrzebna dla realizacji projektu to ok. 1 030 000,00 PLN W związku, iż na obecnym etapie tj. przed przystąpieniem do badań wstępnych brak jest dających się zweryfikować danych dla określania skali badanego stanu skali występowania przekroczeń dopuszczalnych substancji, zaznacza się, iż przyjęta kwota zadania nie stanowi źródła finansowania wobec przyszłych ewentualnych kosztów potrzebnych dla realizacji końcowego etapu tj. ewentualnych prac remediacyjnych. Ponadto z dotychczasowego wykazu działek usunięto nieruchomości położone poza granicami Dzielnicy XVIII Nowa Huta, dostosowując złożony projekt do jego dzielnicowego charakteru. Usunięte nieruchomości położone były w dzielnicach XIV, XVI i XVII, gdzie również pierwotnie wskazano m.in. działkę stanowiącą Cmentarz w Grębałowie lub też miejsce pamięci - Pomnik Rozstrzelanych w Krzesławicach w 1943 r. Ze złożonego pierwotnie wykazu działek kwalifikowanych do przeprowadzenia badań wstępnych usunięto też jedną nieruchomość, gdyż ta objęta już była badaniami wstępnymi realizowanymi przez Gminę Miejską Kraków w 2019r. Uszczegółowiono również numer innej nieruchomości z błędnie przypisanym numerem działki. | 1 030 000,00 PLN |
| 1 030 000,00 PLN |
| Nazwa | Opis | Data |
|---|---|---|
| Realizacja. | Realizacja badań przewidzianych w ramach projektu. | I kwartał 2026 - IV kwartał 2027 |