Mieszkać po ludzku - lokale dla seniorów i niepełnosprawnych
Edycja Budżet Obywatelski 2017 Projekt ogólnomiejski - dotyczy całego obszaru Realizacja projektu przewiduje ograniczoną liczbę uczestników. Ilość beneficjentów: 1-30
Lokalizacja
Główna lokalizacja: Obszar Miasta Krakowa
Opis projektu
Projekt zakłada powiększenie mieszkaniowego zasobu Gminy Miejskiej Kraków, poprzez nabycie w drodze kupna na rynku pierwotnym lub wtórnym, lokali mieszkalnych, znajdujących się na parterze i dostosowanych do potrzeb seniorów oraz osób z niepełnosprawnością, a także położonych w dobrze skomunikowanych lokalizacjach. Nabyte w ten sposób lokale mogą być przeznaczone dla seniorów i osób niepełnosprawnych, którzy spełniają następujące przesłanki:
- są mieszkańcami Krakowa,
- posiadają niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe oraz osiągają niskie dochody
- lub posiadają uprawnienia do dokonania zamiany lokalu w zasobie mieszkaniowym Gminy, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Senior - osoba posiadająca ukończone 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn.
Osoba niepełnosprawna - osoba posiadająca orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie równorzędne.
Właśnie do tych osób powinna być kierowana pomoc. Należy zadbać o spokojne i godne warunki życia dla samotnych i niepełnosprawnych seniorów oraz osób z niepełnosprawnością narządów ruchu, które przez wieloletnie zaniedbania Miasta są zmuszone opuścić zajmowane dotychczas lokale. Władze Miasta Krakowa od lat nie wywiązują się ze swoich zobowiązań w zakresie gospodarki mieszkaniowej wobec osób najbardziej potrzebujących. Musimy o to walczyć MY - zwykli mieszkańcy i mieszkanki. Działania aktywizujące i propozycje atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami nie mają racji bytu, gdyż ludzie ci są zamknięci w domu z powodu swojej niepełnosprawności. Obawiają się o swoje zdrowie i przyszłość, ze względu na warunki, w jakich przyszło im mieszkać. Zasada ogólnodostępności jest zachowana poprzez fakt, iż własne potrzeby lokalowe może zgłosić każdy mieszkaniec Krakowa. Kryteria przyznawania mieszkań są regulowane przepisami prawa. W chwili obecnej nie można wskazać konkretnej osoby, która otrzyma prawo do wynajęcia danego lokalu. Listy osób uprawnionych i oczekujących na przydział są weryfikowane, a lokale z definicji rotują. W przypadku stwierdzenia, że dana osoba już nie potrzebuje tej formy wsparcia lub jej sytuacja uległa zmianie, lokal wraca do zasobu lokali mieszkalnych i jest oferowany kolejnej osobie lub rodzinie z listy potrzebujących. Zakup na rynku pierwotnym lub wtórnym mieszkań dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami. Nabycie gotowych mieszkań dostosowanych do potrzeb wymienionych grup, bądź nabycie mieszkań i odpowiednie dostosowanie ich przez GMK. Powierzchnia poszczególnych mieszkań winna wynosić około 25 m2 dla osób samotnych oraz około 35 m2 dla rodzin większych. Planowana w projekcie ilość mieszkań wynosi co najmniej 15. Możliwy jest zakup dwóch lokali mieszkalnych sąsiadujących ze sobą celem przystosowania ich do potrzeb większej rodziny, której członkowie są osobami z niepełnosprawnościami.
UZASADNIENIE PROJEKTU
Budżet obywatelski jest doskonałą okazją by wyznaczyć naszemu Miastu priorytety. Jednym z nich jest na pewno sprawa godnego życia osób starszych i osób z niepełnosprawnością. Zabezpieczenie podstawowej potrzeby, jaką niewątpliwie jest lokal mieszkalny, adekwatny do potrzeb i ograniczeń wynikających z wieku i możliwości materialnych (czynsz adekwatny do otrzymywanej emerytury lub renty) oraz fizycznych (bez barier architektonicznych) jest realizacją tego priorytetu.W ciągu ostatnich lat rokrocznie na mieszkanie gminne oczekiwało kilka tysięcy rodzin. Na koniec 2016 roku tylko na lokal socjalny, orzeczony wyrokiem sądowym, czekało 2165 rodzin*. W latach 2015-2016 liczba wyroków sądowych, przyznających mieszkania socjalne wynosiła od 200 do 300 rocznie**. Jednocześnie w Krakowie realizowano przydziały na takie mieszkanie w ilości ponad 500 rocznie*. W konsekwencji liczba oczekujących wynosi ponad 2000 rodzin, uprawnionych do lokalu socjalnego*. Średni czas oczekiwania wynosi od 3 do 5 lat. Ponadto na realną liczbę oczekujących na mieszkanie składają się dodatkowo osoby, corocznie eksmitowane z kamienic przejętych w ręce prywatne, które nie uzyskały prawa do lokalu socjalnego na mocy wyroku sądu. Szacunkowo można określić tą liczbę jako ponad 200 rodzin rocznie*. Rodziny te ze względu na wiek, sytuację materialną, nie mają możliwości na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie na wolnym rynku. Pozostają zatem bez żadnej pomocy i szans na gminny lokal mieszkaniowy, ponieważ Gmina od lat nie realizuje żadnego projektu budowy mieszkań gminnych - zamiennych.
Pomimo tak wielkiego zapotrzebowania GMK,
- w latach 2012-2017 wybudowano 130 lokali mieszkalnych** (za prawie 18 mln złotych),
- a w latach 2018-2020 w planach jest budowa około 520 lokali mieszkalnych* (za prawie 75 mln złotych)***.
Łączna liczba tych mieszkań (650 lokali) pokrywa jedynie statystyczne roczne zapotrzebowanie na lokale mieszkalne dla najbardziej potrzebujących Krakowian. Jest to kropla w morzu aktualnych potrzeb. W tych planach nie uwzględniono w sposób wystarczający lokali dostosowanych do potrzeb seniorów i osób z niepełnosprawnościami (2 mieszkania).
Warto nadmienić, że niejednokrotnie seniorzy jako wieloletni najemcy, remontowali i inwestowali w mieszkania otrzymane na podstawie przydziałów administracyjnych, gdyż byli przekonani że dbają o mienie publiczne należące do Miasta. To z przedstawicielami Skarbu Państwa i GMK zawierali bezterminowe umowy najmu. Po latach starzy i schorowani ludzie są eksmitowani “na bruk” (bez prawa do lokalu zamiennego) przez osoby prywatne przejmujące nieruchomości, niejednokrotnie z powodu zaniedbań urzędników i braku odpowiedniego zasobu gminnych lokali mieszkalnych. Przykłady można znaleźć niemal codziennie w lokalnych i ogólnokrajowych mediach.
Na uwagę zasługuje fakt, iż w Krakowie w latach 2006 do 2016 w ramach tzw. odszkodowania za bezumowne zajmowanie lokalu mieszkalnego w zasobie prywatnym (płaconego z gminnych pieniędzy za lokatorów z wyrokami eksmisyjnymi, którym GMK nie jest w stanie zapewnić w wymaganym terminie lokalu socjalnego), GMK wypłacała prywatnym właścicielom kamienic pomiędzy 4 000 000 a 5 000 000 złotych rocznie**. W skali tych 11 lat jest to suma niemal 50 000 000 złotych**. Gdyby Gmina wcześniej zabezpieczyła wystarczającą ilość lokali mieszkalnych dla osób eksmitowanych z prywatnych zasobów, mogłaby przeznaczyć sumę niemal 50 mln złotych na budownictwo kolejnych mieszkań gminnych, tak potrzebnych w Krakowie. Proceder wypłaty odszkodowań nadal trwa i corocznie obciąża budżet Krakowa.
Niniejszy projekt, zakładający powiększenie zasobu mieszkaniowego lokali gminnych, pozwoli na lepsze zagospodarowanie kwot przeznaczanych do tej pory na odszkodowania i poprawi gospodarowanie finansami GMK. Plusem zakupu lokali mieszkalnych u zewnętrznych podmiotów jest fakt, że:
- całość sumy można przeznaczyć na lokale na parterze,
- dostosowane do potrzeb w/w grup osób.
- zakupu można dokonać u wielu podmiotów gospodarczych projekt może zostać zrealizowany w niedługim okresie czasu, co przy naglących potrzebach wymienionych grup osób jest niezmiernie ważne,
- zakup mieszkań w różnych lokalizacjach sprzyja integracji nowych mieszkańców ze społecznością lokalną i przeciwdziała ich stygmatyzacji oraz umożliwia na zamieszkanie w pobliżu dotychczasowych centrów życiowych.
Należy zauważyć, iż dotychczasowe rządowe programy np. “Mieszkanie dla młodych” nie uwzględniają potrzeb mieszkaniowych gorzej sytuowanych seniorów i osób z niepełnosprawnościami. Ponadto kierują środki publiczne do zaspokojenia potrzeb osób w dobrej sytuacji finansowej (czyli mających zdolność kredytową). Tym samym od wielu lat marginalizowane są potrzeby osób w najbardziej dramatycznej sytuacji zdrowotnej i finansowej.
* dane z Raportu z gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Miejskiej Kraków oraz zasobem tymczasowych pomieszczeń za 2016 rok,
** dane z Raportów z gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Miejskiej Kraków za lata 2006-2016,
*** dane z uchwały RMK nr LXX/1013/13 z 27.03.2013 r. w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta Krakowa (z późn. zm.).
| Nazwa | Opis | Koszt |
|---|---|---|
| Pozyskanie w drodze zakupu około 500 m2 powierzchni mieszkalnej | Zakup na rynku pierwotnym lub wtórnym co najmniej 15 mieszkań dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami. Nabycie gotowych gotowych mieszkań dostosowanych do potrzeb wymienionych grup, bądź nabycie mieszkań i odpowiednie dostosowanie ich przez GMK. | 3 000 000,00 PLN |
| 3 000 000,00 PLN |
| Nazwa | Opis | Data |
|---|---|---|
| Rozpoznanie rynku i opracowanie zasad przetargów | do 31.12.2017 r. | |
| Ogłoszenie postępowania na nabycie lokali mieszkalnych | do 30 dni od daty uchwalenia Budżetu Miasta Krakowa na rok 2018 | |
| Nabycie mieszkań | do 31.08.2018 r. | |
| Przystosowanie do potrzeb seniorów i osób z niepełnosprawnościami | do 30.11.2018 r. | |
| Wytypowanie osób przez Wydział Mieszkalnictwa UMK | do 31.03.2019 r. | |
| Udostępnienie lokali najemcom | do 31.05.2019 r. |