Królewski Pałac w Łobzowie - Drugi Wawel - reaktywacja.

Projekt odrzucony: Zgłoszony do realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego 2022 projekt pn. „Królewski Pałac w Łobzowie - Drugi Wawel – reaktywacja” nr BO.OM.42/22, nie może być zrealizowany z powodów, o których mowa w par. 17 ust. 1 pkt 6) i 7) uchwały nr LI/1410/21 Rady Miasta Krakowa z dnia 13 stycznia 2021 r. w sprawie Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa – nieruchomość, na której projekt miałby być realizowany, nie znajduje się we władaniu Miasta, a jego realizacja naruszałaby prawa osób trzecich. Uzasadnienie: Teren, budynek i ogrodzenie należą do Politechniki Krakowskiej.

Edycja Budżet Obywatelski 2022 Projekt ogólnomiejski - dotyczy całego obszaru Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Królewski Pałac w Łobzowie oraz otaczające go ogrody są umiejscowione po adresem ul. Podchorążych 1, 30-084 Kraków.

Opis projektu

Proponujemy oznaczenie budynku Pałacu w Łobzowie oraz otaczających go ogrodów królewskich w taki sposób, aby tamtędy spacerujący, czy przejeżdżający nie mieli wątpliwości, iż znajdują się na terenie lub obok drugiej rezydencji królewskiej w Krakowie. Nad głównym wejściem do ogrodów królewskich od strony ul. Podchorążych, bądź też wzdłuż chodnika przylegającego do ogrodzenia ogrodów (w zależności od możliwości technicznych i prawnych), winien znaleźć się znacznej wielkości napis "Królewski Pałac w Łobzowie". Po lewej jego stronie należy umieścić opis historyczny budowli przybliżający jej dzieje oraz znaczenie w historii miasta i kraju wraz z planem Pałacu i ogrodów królewskich z czasów świetności. Po prawej stronie szyldu winno znaleźć się znacznej wielkości wyobrażenie wyglądu Pałacu w Łobzowie z ryciny Krakowa z początku XVII wieku wykonanej przez G.Brauna i F. Hogenberga (w załączeniu). Przy zdjęciu Pałacu umieścić należy makietę Pałacu i ogrodów królewskich dla osób niewidzących. Wielkość zarówno szyldu, jak i powiększonego zdjęcia Pałacu winny być takich rozmiarów, aby możliwe było odczytanie nazwy Pałacu, czy zaobserwowanie jego wizerunku z przejeżdżających nieopodal środków komunikacji miejskiej. Podobne informacje winny znaleźć się przy pozostałych wejściach do Pałacu i Ogrodów Królewskich. Tym samym budynek Pałacu w Łobzowie i otaczające go tereny byłych ogrodów królewskich przestaną być anonimowe i zaczną funkcjonować w świadomości Krakowian jako konkretne miejsce ze swoją bogatą historią, problemami i wyzwaniami.

UZASADNIENIE PROJEKTU

Paryż ma Wersal, Wiedeń - Schönbrunn, Warszawa - Wilanów… natomiast Kraków ma Łobzów. Wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego Pałac jako podmiejska, druga poza Wawelem, rezydencja królewska w podkrakowskim wówczas Łobzowie. Regularnie przebywali tu nasi kolejni władcy. Tutaj urodził się król Władysław IV. Pałac w Łobzowie był świadkiem najważniejszych wydarzeń w naszej historii, jak choćby świętowania wiktorii wiedeńskiej przez króla Jana III Sobieskiego, by w wieku XIX skończyć jako ruina, podźwignięta częściowo z upadku z przeznaczeniem na Szkołę Kadetów.
Budynek obecnie zajmuje Politechnika Krakowska a na obszarze pięknych niegdyś ogrodów otaczających Pałac zlokalizowano między innymi zabudowania i boisko WKS Wawel Kraków oraz stację benzynową. Stawiając trybunę stadionową zniwelowano historyczny Kopiec Esterki. Mury aktualnego budynku Pałacu zawierają w swej strukturze to co pozostało z rezydencji królewskiej w Łobzowie, widoczne są zabytkowe portale, istnieją stare piwnice oraz inne elementy świadczące o niegdysiejszej świetności miejsca. Na terenie resztek ogrodów przebiega renesansowy mur, ziemia wału wokół boiska sportowego zawiera ślady Kopca Esterki. Na podstawie badań architektonicznych i archeologicznych można odtworzyć zarówno kształt Pałacu, jak i ogrodów królewskich, jak to stało się choćby odpowiednio w nieodległych Bobolicach i na Wawelu.
Kraków posiada zatem nie jeden a dwa Pałace Królewskie. Pierwszy na wzgórzu wawelskim jest wizytówką naszego kraju a drugi w Łobzowie pozostaje zapomniany i nie wypełnia funkcji, jaką z uwagi na jego historię i znaczenie, winien i mógłby pełnić. Jedna ze świetniejszych budowli Rzeczypospolitej zlokalizowana w Królewskim Mieście Krakowie istnieje na marginesie życia kulturalnego, ale i świadomości mieszkańców Krakowa.
Wyobrażenie o kształcie Pałacu w Łobzowie i jego pozycji daje rycina Krakowa z początku XVII wieku wykonana prze G. Brauna i F. Hogenberga, gdzie Pałac znajduje się w lewym dolnym rogu. Widok ten uzmysławia, że Pałac w Łobzowie był jednym z dominujących elementów w panoramie miasta sprzed ponad 4 stuleci, tak jak Barbakan, Kościół Mariacki, czy Wawel.

Obecnie wiedza, świadomość istnienia drugiego, poza Wawelem, Pałacu Królewskiego w Krakowie jest znikoma. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że nikt w Krakowie, poza wąską grupą osób zainteresowanych, nie wie, że w mieście znajduje się drugi Pałac Królewski. W związku z tym nazwy takich ulic jak Królewska, czy Kazimierza Wielkiego pozostają puste. Nawet mieszkańcy tej części Krakowa, gdzie zlokalizowany jest Pałac w Łobzowie, nie mają pojęcia o jego istnieniu.

Wydaje się, iż po ponad 30 latach od odzyskania niepodległości i prawie 20 latach od wstąpienia do Unii Europejskiej mieszkańcy Krakowa winni upomnieć się o należyte miejsce tej pamiątki historycznej w przestrzeni miasta.

Harmonogram działań
Nazwa	Opis	Data
opracowanie i wykonanie	opracowanie graficzne, opracowanie tekstu, realizacja szyldu, tablic oraz makiety	druga połowa 2023

Galeria

powrót