LEDowa odnowa - Wymiana opraw latarni na terenie Dz. XII

Edycja Budżet Obywatelski 2022 Projekt lokalny - Dzielnica XII Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Główna lokalizacja: Obszar 80 ha Starego Prokocimia pomiędzy ulicami Bieżanowską, Wielicką i Ściegiennego. W sumie ponad 14 ulic, Pętla Tramwajowa Prokocim, przystanek tramwajowy Wlotowa oraz fragment Parku Jerzmanowskich.

Opis projektu

W ramach projektu LEDowa odnowa - Wymiana opraw latarni na terenie Dz. XII jest wymiana 162 sodowych opraw lamp ulicznych na oprawy typu LED pomiędzy ul. Bieżanowską, ul. Wielicką oraz ul. Ściegiennego i ul. Żabią na następujących ulicach i obszarach:

• ul. Prosta – 25 opraw na odcinku od ul. Wielickiej do Bieżanowskiej
• ul. Snycerska – 24 oprawy wzdłuż całej ulicy (15 szt. na odcinku od ul. Górników do ul. Prostej oraz 9 szt. na odcinku od ul. Prostej do ul. Gersona)
• ul. Na Wrzosach – 23 oprawy wzdłuż całej ulicy
• ul. Gersona – 15 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Anny Libera – 8 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Jasieńskiego – 8 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Popławskiego – 7 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Szara – 7 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Muzyków – 5 opraw wzdłuż ulicy
• ul. Jesienna – 5 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Bielskiego – 5 opraw wzdłuż całej ulicy
• ul. Andrusikiewicza – 4 oprawy wzdłuż całej ulicy
• ul. Promienna – 2 oprawy wzdłuż całej ulicy
• ul. Śnieżna – 2 oprawy wzdłuż całej ulicy
• al. Dygasińskiego – 2 oprawy na odcinku od ul. Prostej do ul. Górników znajdujące się na terenie szkoły (ich wymiana znacząco poprawi widoczność, ponieważ są cofnięte od osi jezdni w stosunku do pozostałych latarń na ulicy)
• ul. Nad Potokiem – 2 oprawy, 1. na odcinku od ul. Jesiennej do ul. Ściegiennego; 2. Na rogu i ul. Ściegiennego i ul. Nad Potokiem (przy nr. 2A Nad Potokiem)
• Pętla Tramwajowa Prokocim – 5 opraw na terenie pętli tramwajowej
• Przystanek tramwajowy Wlotowa – 4 opraw na słupie oświetlającym okolice przystanku
• Zakręcony Ogród Krakowian (ul. Nad Potokiem) – 2 oprawy znajdujące się parku kieszonkowym
• Teren zielony obok przejścia podziemnego koło przystanku Wlotowa – 2 oprawy „parkowe” – wymiana opraw w tym miejscu poprawi bezpieczeństwo i ułatwi podgląd monitoringu wizyjnego
• Park Jerzmanowskiego – 2 oprawy znajdujące się na obszarze siłowni polowej wraz z domontowaniem kolejnej oprawy doświetlającej pozostałą część siłowni polowej – w sumie 3 oprawy
• KS Prokocim – 2 oprawy znajdujące się na parkingu Klubu Sportowego Prokocim Kolejarz

Miasta powinny iść w kierunku rozwiązań najbardziej efektywnych energetycznie, oczywiście przy zachowaniu norm bezpieczeństwa. Efektywność energetyczna powinna być ważniejsza docelowo od kosztu zakupienia lampy na początku realizowanej inwestycji. Jeżeli zakupimy o 50 zł tańszą lampę, ale będzie ona o 10 proc. mniej wydajna, to rachunki w każdym kolejnym miesiącu będą o 10 proc. wyższe dla miasta .W przypadku wymiany znaczącej liczby opraw istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania korzystniejszej oferty, niż górna granica wskazywana w cenniku Budżetu Obywatelskiego, natomiast priorytetem wciąż powinna być efektywność energetyczna. W przypadku, gdy projekt w wyniku głosowania zostanie przyjęty do realizacji planowane są kolejne zgłoszenia, w latach następnych do Budżetu Obywatelskiego, związane z pozostałymi obszarami Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim.

UZASADNIENIE PROJEKTU

 Na wymianę wszystkich sodowych latarni ulicznych na oprawy LED w Krakowie potrzebne byłoby ok. 175 000 000 złotych (sto siedemdziesiąt pięć milionów złotych) to są dane na rok 2021. Jest to kwota znacząca w budżecie miasta i nic nie wskazuje na to, aby program wymiany latarń podobny do tego z 2015 roku miałby się pojawić w najbliższym czasie w miejskiej agendzie. Od czasu programu SOWA sprzed kilku lat w Krakowie nie było większej dyskusji na temat zmiany systemu oświetlenia ulic. Oczywiście cały czas latarnie są wymieniane, ale nie na taką skalę, jak wtedy, gdy udało się pozyskać fundusze z programu SOWA. W 2021 roku na ponad 75 000 latarń w mieście ponad 52 000 to wciąż lampy sodowe świecące na pomarańczowo i generujące większe koszty¹.

Oświetlenie LED jest oszczędniejsze niż tradycyjne, sodowe. Nie ulega też wątpliwości, że nowoczesne lampy lepiej doświetlają, np. przejścia dla pieszych. Możliwe jest również zamontowanie inteligentnego sterowania, co pozwala znacząco wpłynąć na całościowe koszty eksploatacji i znacząco obniżyć wysokość rachunku za energię elektryczną.

Dane ZDMK z trzech punktów poboru mocy pokazują, że po wymianie roczne zużycie prądu spadło o 46-52%². Dla przykładu 80 „pomarańczowych” latarni pobierało blisko 29,6 tys. kW rocznie. Po modernizacji już nieco ponad 16,1 tys. kW na rok. Biorąc pod uwagę stale rosnące koszty energii elektrycznej kwota potencjalnej korzyści dla miasta będzie rosła z roku na rok.

W kwietniu 2020 roku w Krakowie wyłączono przez kilka dni oświetlenie uliczne w godzinach od 0:00 do 4:00. Wywołało to spore poruszenie. Ciężko sobie w dzisiejszych czasach wyobrazić ulice bez światła w nocy. Wydarzenie z kwietnia 2020 roku były wcześniej zaplanowane. Wyłączenie światła ulicznego było skutkiem pandemii i tego, że miasto musiało w jakiś sposób wykonać cięcia budżetowe. Brak oświetlenia w jeden dzień pomiędzy godziną 0:00 a 4:00 generował dla Krakowa około 20 000 zł oszczędności³. Często zapomina się ile oświetlenie uliczne w naszym mieście kosztuje.

Ile Kraków wydaje na oświetlenie? W 2020 r. była to kwota prawie 26 000 000,00 zł (dwadzieścia sześć milionów złotych). Co składało się na to?

• Koszt samego prądu to ponad 11,1 mln złotych
• Usługi dystrybucyjne to kolejne 6,9 mln złotych
• Konserwacja oświetlenia kosztowała 6,3 mln złotych
• Na utrzymanie oświetlenia miasto wyłożyło 1,5 mln złotych

Tak, 26 000 000 zł to duża kwota, a mówimy o wydatkach poniesionych 2 lata temu.

Kwota 175 000 000 zł (około 3000-4000 zł za oprawę LED) z pewnością będzie nieosiągalna, aby przeprowadzić wymianę oświetlenia w sposób, który całkowicie zlikwiduje pozostałe lampy sodowe w najbliższej przyszłości, dlatego należy wspierać każde inicjatywy mające na celu etapową wymianę oświetlenia.

Duża część inwestycji związanych z oświetleniem to zwycięskie projekty budżetu obywatelskiego. Mieszkańcy wyraźnie dają do zrozumienia, że oczekują, by wykorzystywane przez nich ciągi piesze i drogi były lepiej oświetlone⁴.

Naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej kilka lat temu stworzyli system, który pozwala o nawet 70 proc. zmniejszyć zużycie energii elektrycznej na oświetleniu drogowym, czy też szczegółowo zaplanować i efektywnie przeprowadzić wymianę latarni ulicznych w mieście⁵. Można na tym zaoszczędzić miliony, co już udowodnili tworząc specjalne oprogramowanie Gradis, które dziś działa już na arenie międzynarodowej. Spółka funkcjonująca od pięciu lat, składająca się z profesorów uczelni AGH, poza Krakowem zrealizowała, bądź realizuje projekty w takich miastach jak Nowy Sącz, Zgorzelec, Zabrze i innych większych bądź mniejszych miejscowościach w kraju i za granicą. Największym projektem firmy jest wymiana 100 tys. opraw latarni ulicznych w Tbilisi, stolicy Gruzji⁶.

Najmniej efektywne latarnie zużywają najwięcej prądu (tzn. im mniejsze natężenie ruchu tym większy jest „jednostkowy” koszt oświetlenia; innymi słowy za te same pieniądze na ulicy z większym ruchem z oświetlenia skorzysta znacznie więcej użytkowników, a „jednostkowy” koszt będzie znacząco mniejszy)  wymieniając je więc jako pierwsze oszczędzamy na energii elektrycznej, dzięki czemu kolejne lampy czy elementy modernizacyjne można już wymieniać, finansując je z wygenerowanych w ten sposób oszczędności.

DLACZEGO TEN PROJEKT?

1. Wymiana opraw pozwoli na zmniejszenie zużycia energii z prawie 60 tys. kW rocznie do nieco ponad 32,2 tys. kW na rok. To aż o prawie 27,8 tys. kW oszczędności co roku!!!
2. Poprawa widoczności i bezpieczeństwa na obszarze ponad 80 ha miasta – w ramach projektu zostaną wymienione wszystkie sodowe oprawy na drogach należących do Miasta Krakowa.
3. Aż 14 ulic w całości otrzyma nowoczesne i bardziej wydajne oświetlenie. Wymienione zostaną też oprawy sodowe na ulicach, na których oprawa świetlana ulicy była wymieniana jedynie częściowo.
4. Wskaźnik oddawania barw w przypadku opraw typu LED jest wysoki, co wraz z odzwierciedleniem prawdziwego odbicia ruchu i warunków środowiskowych znacznie poprawia jakość oświetlenia drogowego. Wymiana opraw na oprawy typu LED pozwoli również zmniejszyć efekt zanieczyszczenia światłem i zminimalizuje straty światła.
5. Oprawy typu LED w odróżnieniu od standardowych opraw z żarówkami sodowymi skonstruowane są w ten sposób, że częste włączanie i wyłączanie nie wpływa negatywnie na ich żywotność.

Galeria