DajŻe i WeźŻe!- jadłodzielnie w Starym Mieście
Edycja Budżet Obywatelski 2024 Projekt lokalny - Dzielnica I Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.
Lokalizacja
Główna lokalizacja: ul. Starowiślna
Dodatkowe lokalizacje: ul. Straszewskiego ul. św. Filipa
Krótki opis projektu
Projekt zakłada utworzenie 3 lodówek społecznych w dzielnicy Stare Miasto w Krakowie. Jego celem jest troska o lokalną społeczność w ramach zasad zrównoważonego rozwoju: poprzez dzielenie się jedzeniem między mieszkańcami i nie marnowanie żywności.
Opis projektu
- Kazimierz i Stradom
- Stare Miasto
- Kleparz
Niniejszy projekt przewiduje wejście w kosztorys następujących elementów:
- koszt lodówki
- koszt obudowy
- koszt instalacji kamery
- opłatę za prąd zarówno zużywany przez lodówkę jak i kamerę przez pierwszy rok trwania projektu
- opłatę za montaż
W jadłodzielni przy Osiedlu Szkolnym 20 działa witryna chłodnicza firmy Whirlpool ADN 203/1S o mocy 203 W. Ponieważ ten model lodówki w zadowalający sposób sprawdza się od kilku lat, wnoszę w niniejszym projekcie o zakup przez miasto tego samego modelu. Jego cena wynosi ok. 2500 zł. Zużycie prądu przy mocy 230 w ciągu roku przy funkcjonowaniu lodówki 24/h wynosi:
- 744 kWh – ok. 572,88 zł (szacowana cena ze strony producenta)
- 744 kWh- ok. 595,20 zł- koszt obliczony dla średniego łącznego kosztu 1 kWh w Polsce w 2024 r. dla grupy taryfowej G11 dla zużycia prądu poniżej limitu (szacowany koszt obliczony na kalkulatorze dostępnym na stronie Taurona)
- 744 kWh- ok. 937,44 zł- koszt obliczony dla średniego łącznego kosztu 1 kWh w Polsce w 2024 r. dla grupy taryfowej G11 dla zużycia prądu powyżej limitu (szacowany koszt obliczony na kalkulatorze dostępnym na stronie Taurona)
Koszt monitoringu:
- średni koszt kamery zewnętrznej wynosi 300 zł
- roczne zużycie prądu dla kamery IP o zasięgu oświetlenia nocnego IR na poziomie 30 m pobiera w ciągu doby ok. 0.13 kWh – szacowane roczne zużycie prądu wynosi 47,45 kWh a zatem ok. 40 zł
Kosztorys
Szacowany przez Wnioskodawcę łączny koszt realizacji projektu utworzenia i utrzymania w cyklu jednorocznym w ramach budżetu obywatelskiego 3 lodówek na terenie dzielnicy Stare Miasto w Krakowie wynosi 20 000 zł
- zakup 3 lodówek marki Whirlpool 7 500 zł
- zakup 3 kamer zewnętrznych- 900 zł
- koszt 3 zewnętrznych obudów do lodówek- 3 000 zł
- koszt montażu- 1 000 zł
- koszt zużycia prądu przez 3 lodówki w ciągu roku- 1 800 zł (w zaokrągleniu)
- koszt zużycia prądu przez monitoring- 150 zł
Łącznie 14 350 zł, jednak należy również uwzględnić dodatkowe koszta, które mogą się pojawić.
- opiekunowie działają jako wolontariusze, a więc nie będą pobierać dodatkowego wynagrodzenia za opiekę nad lodówką
- opiekunowie będą gotowi przestrzegać zasad higieny oraz przepisów BHP podczas sprawowania opieki nad lodówką na terenie instytucji
- opiekunowie będą sprawować nadzór nad zdatnością do spożycia przynoszonych przez darczyńców produktów poprzez sprawdzanie terminu spożycia na opakowaniach oraz naklejkach na słoikach czy opakowaniach, a w przypadku przeterminowanych produktów- do ich wyrzucania
- opiekunowie będą sprawować nadzór nad czystością witryny chłodniczej- min. raz na dobę są zobowiązani do wyczyszczenia urządzenia od środka i od zewnątrz środkami do czystości
- w skrajnych sytuacjach jak np. podczas kłótni o żywność będą zobowiązani do zareagowania i przyznania pierwszeństwa osobie, która została zarejestrowana na kamerze monitorującej jako pierwsza, która pojawiła się przy lodówce
- opłaty za pudełka i słoiki w przypadku gdy przynoszone przez mieszkańców jedzenie ‘cieknie’ albo rozsypuje się po lodówce. Dotychczasowi opiekunowie lodówki przy Osiedlu Szkolnym 20 skarżyli się na brak dbałości przez darczyńców o zapakowanie żywności przed włożeniem jej do lodówki pomimo wiszącego na witrynie chłodniczej regulaminu korzystania
- opłaty za środki czyszczenia lodówki
- opłaty za czyszczenie witryny chłodniczej przez opiekunów placówki. Ponieważ lodówka ma charakter społeczny, również działalność opiekunów a więc pracowników placówki uczestniczącej w projekcie, nie podlega dodatkowemu wynagrodzeniu. To samo dotyczy osoby sprawującej kontrolę nad monitoringiem takiej lodówki
- opłaty za usterki techniczne oraz akty wandalizmu- Realizator projektu poniesie wszelkie opłaty za naprawę oraz przegląd techniczny
UZASADNIENIE PROJEKTU
Mieszkańcy Krakowa chętnie korzystają z działających już lodówek, natomiast istnieje konieczność powstania więcej takich miejsc w samym Starym Mieście z uwagi na następujące czynniki:
1. W obrębie Krakowa znajdują się tylko 4 lodówki- większość w odległych od centrum dzielnicach. Najbliższa znajduje się w odległości 3,4 km (mierząc od Rynku Głównego). Poniżej wyszczególnione lokalizacje wraz z odległością od Rynku:
- Osiedle Szkolne 20 (8,8 km)
- Jana Sas Zubrzyckiego 10 (6,6 km)
- Powstańców Wielkopolskich 13 (3,4 km)
Dla osób niezmotoryzowanych ani nie posiadających środków na komunikację miejską są to odległości stanowczo zbyt wielkie, aby móc dostać się do ww. lodówek, w związku z czym bardzo niewielka liczba mieszkańców Starego Miasta uczestniczy w szlachetnej idei foodsharingu.
2. Ze względu na wysokie koszta życia w centrum Krakowa przy jednocześnie galopującej inflacji coraz większa liczba mieszkańców coraz trudniej radzi sobie z wydatkami na bieżące sprawy. Lodówka społeczna ulokowana w punktach Starego Miasta mogłaby chociaż w niewielkim stopniu wspomóc potrzebujących w zaspokojeniu ich podstawowych potrzeb.
3. Z uwagi na dużą liczbę osób bezdomnych w Starym Mieście, większą niż w innych dzielnicach Krakowa. Na podstawie artykułu opublikowanego dn. 7 listopada 2023 na portalu Forsal.pl („Po pandemii w Krakowie wzrosła liczba bezdomnych. „Są nawet panowie, którzy prowadzili własne firmy”), wynika, iż po okresie pandemii znacząco wzrosła liczba bezdomnych, także wśród małych przedsiębiorców, których najbardziej uderzyły pandemiczne skutki zamknięcia biznesu.
4. Spora ilość jedzenia w Starym Mieście jest marnowana przez samych mieszkańców, jak i przez restauracje. Prywatny charakter lodówki społecznej pozwala zachować anonimowość nie tylko osobom odbierających żywność, ale także i darczyńcom, wśród których mogą znaleźć się zarówno osoby prywatne jak i właściciele czy pracownicy restauracji. Z przeprowadzonych rozmów z pracownikami restauracji położonych na terenie Starego Miasta wynika, iż wśród osób zatrudnionych w gastronomii jest silna wola użytkowania niewykorzystanego jedzenia, natomiast z uwagi na brak rozwiązania w tej sprawie żywność po zamknięciu lokali gastronomicznych jest wyrzucana do kosza.
5. W Starym Mieście mieszkają zarówno rodowici Krakowianie, jak i osoby wynajmujące lokale mieszkalne i gdy np. wyjeżdżają na święta czy na wakacje z miasta, nie mając alternatywy dla niewykorzystanego jedzenia, pozbywają się go, wyrzucając na śmietnik. Spośród wszystkich dzielnic to w Starym Mieście zatrzymuje się największa liczba turystów, która po krótkim pobycie wyrzuca nieużyty zapas żywności. Żywność w Starym Mieście jest nagminnie marnowana, a lodówka społeczna mogłaby temu zaradzić, również dzięki zaangażowaniu wolontariuszy w zwiększaniu świadomości ludzi, co robić w przypadku niewykorzystanego a zarazem nie przeterminowanego jedzenia.
6. Mieszkańcy Krakowa są chętni do dzielenia się żywnością, o czym świadczą ogłoszenia na grupach facebookowych tj. ‘Kraków się dzieli- Kraków is sharing’, jednak proces dzielenia się jedzeniem jest bardzo skomplikowany z uwagi na dotarcie do odbiorcy, otrzymywanie wielu odzewów, spośród których odezwy tylko nielicznych osób świadczą o prawdziwym zainteresowaniu, konieczność umawiania się z chętnymi na wymianę, itd. Lodówka zlokalizowana w stałym punkcie w centrum miasta mogłaby w znacznym stopniu ułatwić oddawanie żywności, zwłaszcza w sytuacjach ad hoc, gdy np. ktoś musi się udać w nieplanowaną podróż i nie wie, co zrobić z jedzeniem, które zmarnuje się do jego powrotu.
Nazwa | Opis | Koszt |
---|---|---|
LODÓWKA I | jedna z 3 witryn chłodniczych marki Whirlpool ADN 203/1S | 2 500,00 PLN |
LODÓWKA II | jedna z 3 witryn chłodniczych marki Whirlpool ADN 203/1S | 2 500,00 PLN |
LODÓWKA III | jedna z 3 witryn chłodniczych marki Whirlpool ADN 203/1S | 2 500,00 PLN |
KAMERA ZEWNĘTRZNA I | jedna z 3 kamer do monitoringu marki dowolnej | 300,00 PLN |
KAMERA ZEWNĘTRZNA II | jedna z 3 kamer do monitoringu marki dowolnej | 300,00 PLN |
KAMERA ZEWNĘTRZNA III | jedna z 3 kamer do monitoringu marki dowolnej | 300,00 PLN |
OBUDOWA DO LODÓWKI I | szacowany koszt metalowej szafki w którą zostanie wmontowana witryna chłodnicza | 1 000,00 PLN |
OBUDOWA DO LODÓWKI II | szacowany koszt jednej z 3 metalowych szafek do której wmontowana zostanie witryna chłodnicza | 1 000,00 PLN |
OBUDOWA DO LODÓWKI III | szacowany koszt jednej z 3 metalowych szafek do której wmontowana zostanie witryna chłodnicza | 1 000,00 PLN |
KOSZT MONTAŻU | szacowany łączny koszt przewozu, wniesienia oraz montażu witryn chłodniczych w metalowych obudowach oraz monitoringu | 1 000,00 PLN |
KOSZT ZUŻYCIA PRĄDU | koszt zużycia prądu przez 3 lodówki oraz kamery monitorujące w ciągu 1 roku- w zaokrągleniu | 2 000,00 PLN |
14 400,00 PLN |
Nazwa | Opis | Data |
---|---|---|
I ETAP- LOKALIZACJA | potwierdzenie lokalizacji dla 3 lodówek w oparciu o przykładowe ulice podane w projekcie | druga połowa 2024 |
II ETAP- REALIZATOR | znalezienie i wyznaczenie Realizatorów projektu, uzyskanie oświadczeń o gotowości do współpracy | druga połowa 2024 |
III ETAP- ZAKUP I BUDOWA | po uzyskaniu zgody Realizatorów na umieszczenie jadłodzielni na terenie kierowanych przez nich placówek ma ostatecznie dojść do zakupu oraz montażu lodówek z budżetu obywatelskiego | druga połowa 2024 |