Strefa pica alkoholu "Pod chmurką"

Projekt odrzucony: Z uwagi na uwarunkowania formalno-prawne oraz aspekty społeczne przedsięwzięcia, Projekt pn. „Strefa picia alkoholu „Pod Chmurką” – PODLEGA ODRZUCENIU W CAŁOŚCI. PODSTAWA PRAWNA ODRZUCENIA PROJEKTU: treść rozdz. 4, § 17 ust. 1, pkt. 4, pkt. 6 uchwały nr LI/1410/21 RMK z dnia 13 stycznia 2021 r. w sprawie Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa. UZASADNIENIE: obszar Rynku Głównego jest uregulowany przepisami prawa miejscowego, w tym: 1.Uchwałą nr XII/131/11 Rady Miasta Krakowa z dnia 13 kwietnia 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Stare Miasto”. 2.Uchwałą nr CXV/1547/10 Rady Miasta Krakowa z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego pod nazwą Park Kulturowy Stare Miasto” (z późn. zm.). I. Ad. LOKALIZACJA: Obie uchwały ściśle wyznaczają dopuszczalne lokalizacje dla ogródków gastronomicznych w Rynku Głównym w Krakowie. Tym samym limitują miejsca możliwe do spożycia alkoholu. Są to: 1. chodniki wokół Rynku Głównego (obszar wyłącznie między liniami brukowanymi), 2. trzy rejony na płycie Rynku Głównego: jeden przy Wieży Ratuszowej oraz dwa po obu stronach Sukiennic (250m2 - każdy). Wskazane lokalizacje od lat są wykorzystywane przez Przedsiębiorców - Restauratorów posiadających lokale gastronomiczne w kamienicach Rynku Głównego, w Sukiennicach oraz w piwnicach Wieży Ratuszowej (przy Ratuszu funkcjonuje całoroczny ogródek gastronomiczny, który w sezonie wykorzystuje możliwą do zajęcia powierzchnię, tj. 250m2) . Ad. 1 Na chodnikach przy elewacjach kamienic funkcjonuje 55 ogródków gastronomicznych zajmujących pow. 3 700 m2. Ad. 2 Na płycie Rynku Głównego działają 3 ogródki gastronomiczne o łącznej pow. 750m2. W sumie powierzchnia ogródków gastronomicznych dostępna dla konsumpcji napojów alkoholowych w Rynku Głównym wynosi: 4 450 m2, a dodatkowe powierzchnie, na których jest serwowany alkohol (poza ogródkami gastronomicznymi), są dostępne wewnątrz lokali gastronomicznych, których w Rynku Głównym jest aż 57. Korzystanie z oferty zarówno lokali, jak i ogródków gastronomicznych jest możliwe całorocznie. II. Ad. WARUNKI ORGANIZACJI OGRÓDKÓW GASTRONOMICZNYCH: Niezależnie od jednoznacznie wskazanej lokalizacji dla ogródków gastronomicznych w Rynku Głównym (opis powyżej), obie uchwały Rady Miasta Krakowa uzależniają utworzenie ogródków gastronomicznych od spełnienia konkretnych warunków. Należą do nich: 1.Ogródki gastronomiczne mogą być lokalizowane wyłącznie przed budynkiem, w którym funkcjonuje lokal gastronomiczny (własny). 2.Lokal gastronomiczny musi posiadać własne zaplecze gastronomiczne. 3.Lokal gastronomiczny musi posiadać wejście od strony ulicy (w tym przypadku: placu, tj. Rynku Głównego), przy której jest zlokalizowany. WNIOSEK: Projekt pn. Strefa picia alkoholu „Pod chmurką” - kryteriów (lokalizacja, warunki utworzenia ogródka) wskazanych w obu uchwałach Rady Miasta Krakowa - nie spełnia. W tej sytuacji nie jest możliwe utworzenie Strefy picia alkoholu „Pod chmurką” w Rynku Głównym pod Wieżą Ratuszową”. Projekt podlega odrzuceniu w całości. DODATKOWE ARGUMENTY: Dodatkowym argumentem dla odrzucenia Projektu jest fakt, iż w Rynku Głównym przez cały rok odbywają się liczne imprezy, wydarzenia, kiermasze czy eventy. Ich organizacja wymaga utworzenia strefy technicznej (gdzie mieszczą się m.in.: biuro organizatora, garderoby, generatory prądu, kontenery śmietnikowe, TOI-TOI-e, inne). Ta infrastruktura z uwagi na uwarunkowanie przestrzenne Rynku Głównego, każdorazowo jest lokalizowana właśnie przy Wieży Ratuszowej. POZOSTAŁE ARGUMENTY: Na terenie Krakowa funkcjonuje co najmniej 1500 punktów sprzedaży napojów alkoholowych, przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży (bary, puby, restauracje, itp.). Większość punktów sprzedaży znajduje się w I Dzielnicy Stare Miasto (Centrum). Spora cześć z tych miejsc posiada ogródki gastronomiczne, w których można spożywać alkohol na świeżym powietrzu. Ogródki funkcjonują zarówno w Centrum Miasta, na Kazimierzu, w Podgórzu, jak i w Nowej - Hucie. Spożywanie alkoholu jest możliwe także na barkach zacumowanych wzdłuż Wisły, jak i na tarasie Sukiennic czy tarasach innych budynków (np. Jubilat). W całym mieście jest ok. 1500 punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (placówki detaliczne). W Rynku Głównym mieści się 9 takich punktów. Do Urzędu Miasta Krakowa, ale również do Rad Dzielnic, wpływa wiele skarg mieszkańców na zakłócanie porządku publicznego przez klientów punktów sprzedających lub podających do spożycia alkohol. Mieszkańcy skarżą się na skutki spożywania alkoholu, czyli najczęściej na hałas, zaśmiecanie przestrzeni publicznej, załatwianie potrzeb fizjologicznych przez osoby nietrzeźwe, krzyki, wulgaryzmy, itp. Przeważają skargi na punkty sprzedaży alkoholu znajdujące się na terenie Dzielnicy I. Skargi mieszkańców zainicjowały działania Miasta mające na celu zmianę przepisów i wprowadzenie ograniczenia godzin sprzedaży napojów alkoholowych w nocy. Już w 2016 r. Rada Miasta Krakowa podejmowała działania w kierunku ograniczenia sprzedaży alkoholu w porze nocnej. Dnia 26 października 2016 r. skierowano do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej rezolucję nr 49/LV/16, w której apelowano o zwiększenie uprawnień samorządu w zakresie m. in. możliwości regulacji godzin otwarcia punktów detalicznych sprzedających alkohol. W rezultacie w 2018 r. doszło do zmiany ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi polegającej na umożliwieniu Radom Gmin wprowadzenia ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych. Od 1 lipca 2023 r. we wszystkich dzielnicach Krakowa obowiązuje w godzinach od północy do 5.30 nad ranem zakaz sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Radni Miasta Krakowa byli zgodni co do zasadności wprowadzenia ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży. Za uchwałą nr CX/2970/23 Rady Miasta Krakowa z dnia 17 maja 2023 r. w sprawie wprowadzenia na terenie Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego dnia 25 maja 2023 r., poz. 3781) głosowało 32 radnych, nikt nie głosował przeciw, a głosów wstrzymujących się było 5. Podobne działania Rada Miasta Krakowa podejmowała wielokrotnie: rezolucja nr 31/XLV/00 Rady Miasta Krakowa zebranej na sesji w dniu 8 marca 2000 r. w sprawie nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w której Rada Miasta zwracała się do Sejmu RP o taką zmianę zapisu art. 14 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która umożliwi radom gmin wprowadzenie zakazu spożywania alkoholu w miejscach publicznych na obszarze całej gminy, argumentując to „powszechnie odczuwaną przez mieszkańców naszego Miasta potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania porządku publicznego”; rezolucja nr 14/XXI/15 Rady Miasta Krakowa zebranej na sesji w dniu 8 lipca 2015 r. do posłów, senatorów Rządu Rzeczpospolitej w sprawie konieczności dokonania zmian w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w zakresie ustalania przez lokalny samorząd szczegółowych zasad sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak i w miejscu sprzedaży. Wobec działań zmierzających do ograniczeń w powyższym zakresie brak uzasadnienia, by obecnie, tj. kilka miesięcy po wprowadzeniu ograniczenia w godzinach nocnej sprzedaży alkoholu, Rada Miasta Krakowa podejmowała decyzję o umożliwieniu spożywania napojów alkoholowych w miejscu publicznym. Nie tylko stałoby to w sprzeczności z podjętym w maju 2023 r. działaniem skutkującym ograniczeniem dostępności alkoholu, ale niewątpliwie wpłynęłoby na wzrost interwencji dotyczących zakłócania porządku publicznego i utrudniłoby możliwość dokonania oceny skuteczności wprowadzonych niedawno zmian w zakresie dostępności alkoholu i bezpieczeństwa publicznego. Powyższe mogłoby również zostać uznane za sprzeczne z lokalną strategią ograniczania dostępu do alkoholu, a więc z założeniami Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2023-2026 przyjętego uchwałą nr CI/2746/22 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 grudnia 2022 r. Jednym z siedmiu celów operacyjnych Programu jest: „Ograniczanie dostępu do alkoholu” (Cel 7, pkt. VI CEL GŁÓWNY, CELE SZCZEGÓŁOWE ORAZ ZADANIA PROGRAMU - str. 68). Ograniczanie dostępu do alkoholu to zadanie podstawowe, bezpośrednio realizujące program. Celem głównym Programu jest ograniczenie negatywnych konsekwencji społecznych, w tym szczególnie szkód zdrowotnych i zaburzeń życia rodzinnego, wynikających z używania alkoholu, innych substancji psychoaktywnych i zachowań nałogowych oraz redukcja zjawiska picia alkoholu, używania narkotyków oraz podejmowania innych zachowań nałogowych i ryzykownych przez dzieci i młodzież. Utworzenie przez Radę Miasta Krakowa strefy spożywania napojów alkoholowych w miejscu publicznym mogłoby zostać również uznane za sprzeczne z innym celem operacyjnym Programu, a mianowicie Celem nr 2, który został opisany jako „Wspieranie działań promujących trzeźwy i bezpieczny sposób spędzania czasu przez rodziny, dzieci i młodzież. Wzmacnianie czynników chroniących i motywujących do większej aktywności w życiu społecznym”, realizowanym przykładowo poprzez „Promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu przez rodziny, dzieci i młodzież…”. Co prawda, młodzież nie może spożywać alkoholu i strefa nie byłaby do niej adresowana, ale nie można jednoznacznie zagwarantować, że młodzież nie znajdzie się w sferze oddziaływania takiego miejsca. Należy również dodać, że warszawska tzw. „strefa wolnego picia” jest przedmiotem kontrowersji i sporów. Z doniesień medialnych wynika, że w stolicy wybuchł spór o alkohol na bulwarach wiślanych. Grupa mieszkańców niedalekiego Powiśla wnosiła o uchylenie prawa pozwalającego na spożywanie alkoholu w tym miejscu. Głównym powodem sprzeciwu mieszkańców było zachowanie pijących. Media wskazywały, że hałas, brud i wzrost liczby wykroczeń denerwują mieszkańców pobliskich domów. (https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1483659,picie-pod-chmurka-wraca-prohibicja-bulwary.html). Należy zauważyć, że mieszkańcy stosunkowo niedawno byli pytani o sprawy związane z alkoholem w mieście. Przed skierowaniem projektu uchwały w sprawie wprowadzenia ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży alkoholu do Rady Miasta Krakowa, została zbadana opinia mieszkańców w tej kwestii. W dniach od 14 października 2022 r. do 15 grudnia 2022 r. przeprowadzono badania ankietowe o nazwie „TAK/NIE – Zdecyduj o nocnym handlu alkoholem”. Mieszkańcy mogli wypowiadać się w różnych formach: ankiety internetowej, wywiadu telefonicznego, ankiety papierowej. Wyniki wskazują, że mieszkańcy Krakowa zauważają problem z nadmiernym spożyciem alkoholu i chcą wprowadzenia zmian dotyczących nocnej sprzedaży detalicznej alkoholu na terenie miasta. Za ograniczeniem sprzedaży opowiedziało się 6082 mieszkańców (54,77%). Przeciw temu pomysłowi było 5022 mieszkańców (45,23%). Oczywistym jest, że wprowadzenie strefy spożywania napojów alkoholowych w miejscu publicznym wygeneruje problemy skutkujące wzrostem interwencji Policji, Straży Miejskiej oraz zaśmiecaniem przestrzeni publicznej. Projektodawcy nie wskazali żadnej kalkulacji, ani źródeł pokrycia kosztów interwencji Policji i Straży Miejskiej, a także kosztów obsługi skarg mieszkańców. Nie można zakładać, że nie wpłynie ani jedna skarga na działanie takiego miejsca. Należy raczej oczekiwać napływu skarg w związku z jego funkcjonowaniem. Z dotychczasowego doświadczenia Straży Miejskiej wynika, że miejsca, gdzie zbiera się duża liczba osób – generują zapotrzebowanie na wzrost liczby patroli, które są konieczne do zapewnienia spokoju i porządku publicznego. W opinii Straży Miejskiej – utworzenie Strefy picia alkoholu „Pod chmurką” w Rynku Głównym będzie wymagało skierowania tam większej liczby dedykowanych patroli. Na uwagę zasługuje fakt, iż koncentracja patroli w jednym miejscu – odbywać się będzie kosztem braku zapewnienia spokoju i porządku publicznego w innych częściach miasta. Niezaprzeczalnym jest także fakt, iż spożywanie alkoholu powoduje wzrost liczby wykroczeń takich jak: zaśmiecanie terenów publicznych i ich zanieczyszczanie, zakłócanie spokoju i porządku publicznego, zakłócanie spoczynku nocnego, niszczenie/dewastacja urządzeń użyteczności publicznej, elewacji budynków, mienia prywatnego, innych. W dalszej konsekwencji należy także zwrócić uwagę na społeczne (długofalowe) skutku spożywania alkoholu (uzależnienie, rozpad rodzin, przemoc, itp.) Analiza zgłoszonego do Budżetu Obywatelskiego zadania wskazuje, że autorzy pomysłu utworzenia „Strefy picia alkoholu „Pod chmurką” – ograniczyli swoje oczekiwania wyłącznie do sfinansowania z budżetu Miasta (w kwocie 500 000, 00 zł) - cyt. „budowy ogródka wraz z wyposażeniem: meble (stoliki krzesła), parasole, ogrodzenia, monitoring). Nie wskazali natomiast źródła finansowania dalszej działalności Strefy, tj. choćby: 1.utrzymania ogródka (opłaty za zajęcie nieruchomości Rynku Głównego), 2.kosztów energii elektrycznej, 3.kosztów zużycia wody, 4.bieżących napraw, 5.konserwacji, 6.sprzątania i zakupu środków czystości, 7.wywozu śmieci, szkła, itp., 8.kosztów zużytej wody (ścieków i nieczystości), 9.utrzymania personelu (kelnerów/menagerów, itp.). Nie podano, gdzie w Rynku Głównym będzie miejsce składowania śmieci, butelek, szkła, itp. Nie wskazano także źródła: 1.zasilania w energię elektryczną (projekt zawiera informację o planowanej instalacji monitoringu), 2.poboru wody. Brakuje także informacji, gdzie osoby korzystające z wyszynku miałyby korzystać z toalet.