Warsztaty "Origami i Iris folding"

Edycja Budżet Obywatelski 2016 Projekt lokalny - Dzielnica VIII Realizacja projektu przewiduje ograniczoną liczbę uczestników.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Szkoła Podstwowa nr 54 im. Juliana Tuwima, Kraków ul. Tyniecka 122

Opis projektu

W ramach projektu przewiduje się realizację zajęć pozalekcyjnych - cyklu warsztatów z zakresu origami i iris folding dla dzieci wieku wczesnoszkolnym w 2 grupach liczących maksymalnie 20 dzieci ( łącznie max 40 dzieci) w okresie styczeń-grudzień 2017 w wymiarze 2 godzin lekcyjnych tygodniowo dla każdej grupy ( 70 godzin lekcyjnych ogółem w trakcie trwania projektu dla każdej z grup, łącznie 140 godzin lekcyjnych). Warsztaty odbędą się w Szkole Podstawowej nr 54 w Krakowie przy ul. Tynieckiej 122. Na zakończenie zajęć przewiduje się organizację wystawy wraz z ewentualnymi drobnymi nagrodami dla uczestników wystawy oraz przeprowadzenie badań ankietowych wśród uczniów biorących udział w warsztatach warsztatów i ich rodziców.

W warsztatach uczestniczyć będzie grupa do czterdziestu dzieci w wieku wczesnoszkolnym. W pierwszej połowie stycznia 2017 roku zostanie przeprowadzony otwarty nabór na warsztaty wśród dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Informacja o naborze uczestników będzie ogłoszona do publicznej wiadomości w Szkole Podstawowej nr 54 oraz na stronie internetowej szkoły.

Tematyka zajęć będzie uwzględniać rytm roczny oraz bieżące święta ( np. stworzenie prezentu na Dzień Babci czy ozdoby choinkowej, dekoracji wielkanocnej). Zajęcia nie będą się odbywały w dni wolne od zajęć dydaktycznych ( ferie zimowe, wakacje letnie itd.)

Origami - składanie papieru staje się okazją, by w sposób empiryczny, ciekawy i zabawny poznawać tajniki matematyki. Z kwadratowego bądź prostokątnego arkusza papieru można otrzymać trójkąty foremne, kwadraty, sześciokąty, ośmiokąty. Zaawansowani  idą nawet o krok dalej, od pięciokąta foremnego, poprzez kolejne wielościany i tak odkrywają świat brył platońskich.

Origami często wprowadzane jest także na lekcjach matematyki. Stanowiąc integralną część nauczania, sztuka składania papieru pozwala rozwijać zdolności manualne oraz kształtuje wrażliwość na otaczający świat, przy okazji umożliwiając poznawanie matematycznych kształtów. Ten nurt w polskiej dydaktyce matematyki narodził się na początku lat 90-tych. Pojawiła się wtedy silna motywacja w środowisku nauczycielskim aby wprowadzać nowe metody nauczania, ale środki były bardzo ograniczone. Pojawiły się pomysły jak w prosty, szybki i tani sposób zrobić z uczniami komplet brył. Jeżeli dodawano założenie, że konstrukcja ma być prosta, bez kleju, to wcześniej czy później musiało dojść do zainteresowania japońską sztuką origami.

Aktualnie jest to jeden z najciekawszych trendów w nauczaniu matematyki na poziomie szkoły podstawowej, aczkolwiek nadal nie stosowany w skali masowej. Najwięcej o origami na lekcji matematyki mówi się na konferencjach Stowarzyszenia Nauczycieli Matematyki. Od dłuższego czasu słuchać głosy, że elementy matematycznego origami powinny być obowiązkowo realizowane na poziomie wczesnoszkolnym.

Przy stosowaniu origami w nauczaniu matematyki, możemy mówić o dwóch aspektach:

a) bezpośrednie elementy matematyczne w wykonywanych konstrukcjach. Przy składaniu papieru uczeń wielokrotnie styka się z przekątnymi, dwusiecznymi, narożnikami, kątami, krawędziami itd. Jeżeli nauczyciel egzekwuje prawidłowo odpowiednie określenia w czasie konstrukcji, efektywność przyswajania pojęć może być bardzo wysoka. Kolejny etap to analizowanie powstałych figur, szczególnie brył, pod kątem krawędzi, narożników a nawet możliwych przekrojów. U młodszych dzieci spore znaczenie mają także takie poza matematyczne umiejętności jak ćwiczenie zdolności manualnych palców ( prawidłowe trzymanie przyborów do pisania), cierpliwość i dokładność przeprowadzanych czynności.

b) motywacja. Powstałe z papieru obiekty budzą zazwyczaj duże zainteresowanie uczniów. To ogromne źródło motywacji, którego nauczyciel nie może zlekceważyć.
Podobne zalety ma druga, mniej znana technika:

Iris folding – Iris to tęczówka oka lub przysłona w aparacie fotograficznym. Dekoracyjna technika iris folding pozwala uzyskać z papieru efekt kojarzący się z jednym i drugim znaczeniem tego słowa. Technika ta pochodzi z Holandii i polega na naklejaniu na podkład pasków papieru na zakładkę (folding to zakładanie, plisowanie) według przygotowanego wcześniej spiralnego wzoru. Metoda ta pozwala stworzyć obrazki przypominające papierową mozaikę. Do wykonania pracy potrzebny jest karton z rozrysowanym na nim wzorem, który posłuży jako podkład do naklejania pasków, kolorowy lub wzorzysty papier, karton z wyciętym w nim kształtem nadającym pracy zaplanowany ostateczny wygląd oraz nożyk i linijka do cięcia pasków.

Prowadzenia warsztatów podjęła się mgr Barbara Rakowska, doświadczony pedagog – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, prowadząca wielokrotnie innowacyjne zajęcia z zakresu origami, iris folding, gier planszowych, szachów dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym z której badań[i] i obserwacji uczniów oraz nauczyciela matematyki uczestników zajęć wynika, że zajęcia z zakresu origami oraz iris folding mają pozytywny wpływ na osiągnięcia uczniów w zakresie: rozwoju sprawności manualnej oraz zapamiętywani informacji z zakresu matematyki.

UZASADNIENIE PROJEKTU

17 kwietnia 2014 roku w siedzibie Łódzkiego Towarzystwa Naukowego odbył się wykład prof. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej pt. „Dzieci wczesnoszkolne uzdolnione matematycznie". prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska (wykładowca WSP) zaprezentowała wyniki swoich wieloletnich badań, dotyczących dzieci uzdolnionych matematycznie. Wyniki są mało optymistyczne: ponad 50% dzieci w wieku przedszkolnym jest utalentowana matematycznie, natomiast w starszych klasach już tylko 2-3% wykazuje tego typu zdolności. W grupie pięciolatków, co piąte dziecko jest uzdolnione, w grupie sześciolatków już tylko co czwarte. Na przełomie przedszkola i szkoły podstawowej talenty matematyczne maluchów zanikają.

Realizacja warsztatów w nietypowy sposób rozwijający umiejętności matematyczne dzieci w wieku wczesnoszkolnym ma na celu zahamowanie spadku zdolności matematycznych u uczestników warsztatów i ukazania im tajników matematyki od konkretnej, praktycznej, dostosowanej dla dzieci na tym etapie rozwoju strony. Samodzielne stworzenie figury geometrycznej, przestrzennej daje dziecku poczucie sprawstwa i wpływa korzystnie na jego poczucie pewności siebie. Samodzielne odkrywanie prostych zależności geometrycznych daje wiele satysfakcji,  tworząc podatny grunt dla bardziej skomplikowanych treści. Prowadzenie zajęć w niezbyt licznej grupie, w  formie aktywności pozalekcyjnej pozwala na swobodniejszą niż w czasie lekcji atmosferę, co pozytywnie wpływa na postrzeganie matematyki będącej treścią  zajęć jako atrakcyjnej przyjaznej  młodemu adeptowi dziedziny nauki.

Kosztorys

Nazwa	Opis	Koszt
materiały i przybory plastyczne, w tym nagrody rzeczowe dla uczestników wystawy końcowej	toner do drukarki, papier do drukarki,papiery kolorowe, karton, bristol, papiery do origami, kleje biurowe, kleje introligatorskie, nożyczki, materiały pasmanteryjne (koraliki, tasiemki, itp) itd.	1 500,00 PLN
opracowanie koncepcji zajeć i planu pracy	Barbara Rakowska	500,00 PLN
prowadzenie warsztatów 2 (grupy) X 70 h lekcyjnych X60 zl	Barbara Rakowska	8 400,00 PLN
		10 400,00 PLN

Harmonogram działań

Nazwa	Opis	Data
opracowanie koncepcji warsztatów i planu pracy	Barbara Rakowska	I połowa stycznia 2017
przeprowadznie otwartej rekrutacji	Barbara Rakowska , SP 54	I połowa stycznia 2017
realizacja 140 godzin warsztatów ( 2 grupy po 2 goddziny lekcyjne tygodniowo)	Barbara Rakowska	II połowa stycznia -I połowa grudnia 2017
realizacja wystawy końcowej , badanie ankietowe wsród uczestników warsztatów i ich rodziców	Barbara Rakowska	grudzień 2017