Lekki tornister = zdrowe dziecko

Edycja Budżet Obywatelski 2018 Projekt lokalny - 4 Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Szkoła Podstawowa nr 21 i inne szkoły podstawowe w Dzielnicy IV

Opis projektu

Zgodnie z wytycznymi Agencji Oceny Technologii Medycznych program dotyczy dzieci  11 i 12 letnich  . Dzieci muszą być uczniami szkoły  z terenu Dzielnicy IV . Realizatora programu wyłoni w drodze konkursu Biuro ds. Ochrony Zdrowia UMK. Program realizowany będzie na terenie Szkoły Podstawowej nr 21 w Dzielnicy IV.  Na uczestnictwo w programie rodzic lub opiekun prawny musi wyrazić zgodę. Badania powinny odbywać się na terenie szkoły a dyrekcja szkoły powinna deklarować chęć współpracy wyrażoną w liście intencyjnym. Część edukacyjna w tym warsztaty z młodzieżą powinna odbywać się również na terenie szkoły w której będzie realizowany program. Zajęcia terapeutyczne odbywać się będą na terenie szkoły, placówki realizującej program lub innym wyznaczonym do tego celu pomieszczeniach zaakceptowanych przez dyrekcję szkół.   Program podzielny jest na etap diagnostyczny czyli wykonanie badań przesiewowych służących do kwalifikacji na zajęcia terapeutyczne oraz część terapeutyczną w której prowadzone będą zajęcia korekcyjne w formie ćwiczeń grupowych lub instruktaży indywidualnych. Części te poprzedzone są edukacją w formie specjalnie przygotowanego wykładu i warsztatów dla dzieci i nauczycieli.
Ze względu na charakter działań realizatorem programu powinna być placówka medyczna mająca siedzibę  w Krakowie i posiadająca kontrakt z NFZ na specjalistyczne konsultacje lekarskie
 I  ETAP
 1. Badania przesiewowe
1)      Wykonanie badań przesiewowych tradycyjną metodą badania fizykalnego z testem zgięciowym Adamsa i jednoczesną jego weryfikację przez komputerową ocenę wad postawy z wykorzystaniem zjawiska fotogrametrii i mory projekcyjnej lub urządzeniem DIERS, czyli ujęcie wykrytej wady w parametry matematyczne. Badania muszą być wykonane przez specjalistę /osobę co najmniej z tytułem mgr rehabilitacji ruchowej lub fizjoterapii z udokumentowanym co najmniej 3-letnim doświadczeniem w diagnozowaniu z użyciem metody mory projekcyjnej lub posiadający certyfikat ukończenia szkolenia diagnostyki urządzeniem DIERS.
2)      Analiza wyników wydruków komputerowych i opis musi być wykonywany pod nadzorem medycznym lekarza posiadającego specjalizację z zakresu  rehabilitacji.
3)      Realizator programu zobowiązany jest do przygotowania materiałów informacyjnych dotyczących programu (ulotki informacyjne i plakaty) oraz ulotki informacyjnej o badaniu dla rodzica, która umożliwi mu wyrażenia zgody bądź jej braku
4)      Po badaniu realizator zobowiązany jest do przekazania opiekunom dziecka wyników badań wraz opisem i zaleceniami do dalszego postępowania
 2. Działania edukacyjno-informacyjne
1)      Istotnym elementem programu zmierzającym do poprawy stosunkowo niskiego stanu wiedzy w zakresie profilaktyki wad postawy wśród uczniów, rodziców i nauczycieli jest przeprowadzenie działań edukacyjnych i promocyjnych. Na zorganizowanych po badaniach spotkaniach z rodzicami  szczegółowo omówione będą wyniki badań i postawionej diagnozy, zostaną uświadomione zagrożenia i konsekwencje rozpoznanych wad. Omówione zostaną zasady ergonomii stanowiska pracy osób dorosłych i nauki dla dzieci. Prowadzone powinno to być w formie specjalnie przygotowanego wykładu trwającego 1,5 do 2 godzin. Prowadzącym powinien być  mgr rehabilitacji lub fizjoterapii.
Spotkania dla dzieci i nauczycieli powinny być przeprowadzone przed realizacją części diagnostyczno-terapeutycznej. Edukacja dzieci powinna zawierać informacje na temat przeciążeń kręgosłupa, pokaz prawidłowego pakowania i  noszenia tornistra , naukę kształtowania nawyków prawidłowej postawy. Przeprowadzona będzie w formie warsztatów i konkursu z rozwiązywaniem krzyżówki edukacyjnej z nagrodami dla najlepszej klasy.
2)      Celem pobocznym jest rozpropagowanie i nagłośnienie idei programu.
  3. Działania organizacyjne.
 Zdiagnozowana populacja zostanie podzielona na 3 podstawowe grupy:
 I grupa – dzieci z postawą prawidłową, nie wymagającą podjęcia obecnie żadnych działań terapeutycznych i kierowanych do monitorowania w latach następnych ;
 II grupa – dzieci ze zdiagnozowaną wadą postawy wymagającą podjęcia działań terapeutycznych przez mgr rehabilitacji lub fizjoterapii lub osoby z podyplomowymi studiami w zakresie wad postawy;
 III grupa – wymagająca skierowania do specjalistycznej konsultacji lekarskiej w ramach umowy z NFZ i realizowanego przez podmiot wyłoniony w drodze konkursu i realizujący program. Do tej grupy kierowane będą dzieci z podejrzeniem:
-          idiopatycznej skoliozy wielopłaszczyznowej
-          pochylenia i rotacji miednicy
-          znacznej dysfunkcji kończyn dolnych i zgłaszające dolegliwości bólowe
W trakcie konsultacji lekarz specjalista rehabilitacji potwierdzi diagnozę i skieruje ewentualnie dziecko na zajęcia w formie indywidualnych ćwiczeń korekcyjnych prowadzonych według specjalistycznych metod takich metod jak między innymi : Lahnert-Schorth, PNF w skoliozach, prof Dobosiewicz, dr Białek, Yumeiho.   
II ETAP
 Prowadzenie zajęć terapeutycznych: Ten etap powinna prowadzić placówka medyczna i posiadać zgodę dyrekcji szkoły na terenie której prowadzony jest program w formie listu intencyjnego akceptującego współpracę
 1.      Zajęcia w formie grupowych stacyjnych zajęć korekcyjnych dla uczniów wytypowanych w części diagnostycznej do II grupy.
 a)      Prowadzone mają być na terenie szkoły, do której uczęszczają dzieci lub na terenie placówki, która jest realizatorem programu lub w innym użyczonym do tego celu pomieszczeniem.
b)      Terapeuta prowadzący zajęcia musi być magistrem rehabilitacji lub fizjoterapii lub osobą z podyplomowymi studiami w zakresie korekcji wad postawy i posiadać, co najmniej trzyletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć korekcyjnych lub mieć ukończony kurs PNF.
c)      Zorganizować należy cykl co najmniej 20 zajęć a odbywać się będą co najmniej 2 razy w tygodniu po 45 minut
d)      Zajęcia odbywać się będą w grupach do 10 osób. Zapewni to indywidualizację ćwiczeń i zwiększy ich efektywność. Każde dziecko po 2-3 zajęciach otrzyma indywidualny zestaw ćwiczeń domowych. Rodzice zapraszani na zajęcia będą mogli obserwować sposób wykonywania poszczególnych ćwiczeń oraz ich cel terapeutyczny. Poza tym w każdym cyklu, każdy rodzic indywidualnie w trakcie zajęć będzie mógł wspólnie z terapeutą prowadzić i kontrolować ćwiczenia swojego dziecka.
e)      Sprzęt niezbędny do realizacji zajęć dostarczony będzie przez realizatora programu
f)      Po zakończeniu całego cyklu terapeuta przygotuje dla każdego dziecka zestaw ćwiczeń domowych oraz przekaże wskazówki i zalecenia do ewentualnego kontynuowania terapii oraz do konsultacji lekarskiej
 
2.      Zajęcia w formie indywidualnych ćwiczeń korekcyjnych dla dzieci z III grupy skierowanych na nie po konsultacji lekarskiej w ramach umowy z NFZ 
a)      będą one prowadzone według takich metod jak między innymi: Lahnert-Schorth, PNF w skoliozach, prof Dobosiewicz, dr Białek, Yumeiho lub innymi wykorzystywanymi w leczeniu skolioz 
b)      Terapeuta prowadzący instruktaż musi posiadać certyfikat ukończenia, co najmniej jednego z w/w kursów.
c)      Dziecko otrzyma zestaw ćwiczeń przygotowanych w trakcie trwania instruktażu i dostosowanych indywidualnie dla niego.
e)      Dziecko ćwiczy w domu według indywidualnie opracowanego programu codziennie 20-30 min pod nadzorem opiekuna.
f)      Obowiązkowa jest, co najmniej jeden raz na miesiąc kontrola i modyfikacja ćwiczeń.
g)      Zajęcia odbywać się będą w cyklu co najmniej 3 spotkań  1 raz w miesiącu po 45 minut
h)      Zajęcia odbywać się będą na terenie szkoły, do której uczęszczają dzieci lub na terenie placówki, która jest realizatorem programu lub w innym użyczonym do tego celu pomieszczeniem.
i)      Po zakończeniu całego cyklu terapeuta przygotuje dla każdego dziecka zestaw ćwiczeń domowych oraz przekaże wskazówki i zalecenia do ewentualnego kontynuowania terapii oraz do ponownej kontrolnej konsultacji u lekarza specjalisty
 
Ze względu konieczność uzyskania zgody opiekuna prawnego dziecka na jego uczestnictwo w programie  trudna jest  do określenia faktyczna ilość dzieci , która będzie uczestniczyła w poszczególnych etapach programu . Dlatego zakłada się możliwość przesuwania środków między poszczególnymi  zadaniami aby zapewnić pełną efektywność programu .
Konsultacje lekarskie powinny być zapewnione przez realizatora programu w ramach kontraktu z NFZ
 

UZASADNIENIE PROJEKTU

Celem projektu jest zmniejszenie ilości dzieci z niezdiagnozowaną i nie leczoną wadą postawy lub skoliozą oraz  wyedukowanie opiekunów oraz same dzieci i nauczycieli w zakresie konsekwencji, które niosą za sobą przeciążenia kręgosłupa w wieku szkolnym. Długotrwały nierówny zwiększający się w okresie wzrostu nacisk na krążek międzykręgowy powoduje odwodnienie pierścienia włóknistego, co daje w konsekwencji zmiany dyskopatyczne i dolegliwości bólowe w życiu dorosłym. Na tego typu dolegliwości cierpi około 75% dorosłej populacji. Dlatego zapobieganie w okresie powstawania tych zmian jest najlepszą forma profilaktyki. Oczywistą rzeczą jest fakt ogromnego zanieczyszczenia powietrza w Krakowie oraz coraz bardziej statyczny trybu życia. Szczególnie dotyczy to dzieci spędzających bardzo dużo czasu przed komputerem. Te elementy w znaczący sposób wpływają na populacyjną dysfunkcję układu mięśniowo-szkieletowego oraz krążeniowo-oddechowego i wręcz nakazują podjęcie działań zaradczych. Zbyt ciężkie  tornistry , brak podstawowej wiedzy na temat nawyków prawidłowej postawy powodują znaczne statyczne przeciążenia . Statystyka od wielu lat potwierdza , że corocznie u około 35% dzieci 11 i 12 letnich  (wchodzących w niebezpieczny okres szybkiego wzrostu i dojrzewania ) stwierdza się średniego lub dużego stopnia wadę postawy lub skoliozę - CZAS TO ZMIENIĆ.
Atrakcyjnością projektu jest prowadzenie wszystkich działań przez doświadczonych fizjoterapeutów i lekarzy mających duże doświadczenie zawodowe w tym temacie. Wszystkie procedury w ramach programu są procedurami typowo medycznymi. Potwierdza to Agencja Oceny Technologii Medycznych. Nie powiela się w tym przypadku żadnych procedur  finansowanych przez NFZ. Specjalistyczna diagnostyka w oparciu o badanie komputerowe nie jest finansowana przez NFZ, a co podkreśla opinia AOTM-u oprócz weryfikacji  badania poglądowego, pomaga w ocenie skuteczności prowadzonej terapii. Również gimnastyka korekcyjna nie jest finansowana ze środków NFZ.
Podobny program jest realizowany od wielu lat w szkołach podstawowych na terenie Krakowa w ramach programu miejskiego programu Kraków Zdrowe Miasto . Niestety w budżecie miasta na lata 2016- 2018 nie znaleziono środków na jego realizację. Dlatego dostęp do programu ograniczony jest dla wielu dzieci i realizowany jest tylko tam gdzie zdecydowały się finansować go Rady  Dzielnic. Dlatego zgłaszany  program w ramach Budżetu Obywatelskiego zakłada objęcie programem tych szkół które nie są finansowane z tych innych źródeł w 2019 roku. W związku z tym  celem tego projektu jest również wyrównywanie szans dostępności do programów profilaktyki wad postawy  dla wszystkich dzieci 11 i 12 letnich na terenie miasta Krakowa.