"Poradnia opiekunów rodzinnych u Helclów"

Edycja Budżet Obywatelski 2018 Projekt lokalny - 1 Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Dom Pomocy Społecznej im. L. i A. Helclów w Krakowie

Opis projektu

Realizacja Zadania umożliwi wsparcie opiekunów nieformalnych osób w podeszłym wieku, szczególnie przewlekle chorych.  Zorganizowanie cyklu szkoleń obejmujących wiedzę z zakresu: pielęgnacji, pierwszej pomocy oraz charakterystyki objawów chorób otępiennych, w tym choroby Alzheimera oraz systemu wsparcia dla osób bliskich i sprawujących opiekę nad przewlekle chorymi osobami starszymi pozwoli na zdobycie przez opiekunów rodzinnych potrzebnych i cennych umiejętności.  Zadanie obejmuje ponadto zorganizowanie grupy wsparcia, składającej się z osób borykających się z podobnymi problemami opiekuńczo – pielęgnacyjnymi. W czasie spotkań uczestnicy zdobędą okazję do dzielenia się swoimi doświadczeniami, rozwiązaniami, a także niepokojami i problemami. Będą mogli uzyskać wsparcie od specjalistów lub innych uczestników grupy wsparcia, którzy przeżywają podobne trudności. Komplementarnym ogniwem Zadania będzie zorganizowanie wolontariatu – grupy osób przeszkolonych w ramach m.in. ww. szkoleń, którzy będą w rodzinach opiekunów rodzinnych nieocenionym wparciem i swoistym odciążeniem w codziennej opiece i pielęgnacji seniorów. Nabór uczestników będzie otwarty. "Poradnia opiekunów rodzinnych u Helclów" jest projektem dzielnicowym, skierowanym do mieszkańców Dzielnicy I Stare Miasto.  Projekt przewiduje realizację zadań, które są bezpłatne dla uczestników a planowany nabór beneficjentów będzie ogólnodostępny dla mieszkańców Dzielnicy I. Realizacja projektu przewiduje udział 31-50 uczestników. Zadanie obejmie 3 segmenty:
1. Edukacja dla opiekunów rodzinnych – cykl cotygodniowych, dwugodzinnych szkoleń oraz godzinnych warsztatów (godziny popołudniowe)
2. Grupy wsparcia dla opiekunów rodzinnych - okazja do cyklicznej - comiesięcznej wymiany doświadczeń i podzielenia się dobrymi praktykami oraz możliwość uzyskania feedbacku od specjalisty w sprawach opiekuńczo – pielęgnacyjnych.
3. Wolontariat na rzecz rodzin z przewlekle chorymi seniorami. Wolontariat opiekuńczy będzie wsparciem dla opiekunów rodzinnych osób chorych lub starych. Osoby, które sprawują codzienną opiekę nad bliskimi niesamodzielnymi, zaniedbują często swoje sprawy, na które już nie mają czasu. Oferując opiekę wyręczającą (wytchnieniową), czyli zajmując się podopiecznym przez jakiś czas w ciągu dnia, umożliwi się opiekunom rodzinnym czas na załatwienie spraw lub odpoczynek, którego wielu z nich bardzo potrzebuje. Wsparcie opiekunów może również polegać na pomocy w codziennych obowiązkach domowych, zrobieniu zakupów, a często na zwykłej obecności, rozmowie i wyrażeniu zrozumienia dla ich emocji.
Realizacja zadania będzie ponadto znaczącym wypełnieniem wniosków Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie, a odnoszących się do zdiagnozowanych potrzeb tworzenia systemu instytucji dziennej opieki wspierającej seniorów, które mogą uczynić opiekę rodzinną nieco mniej obciążającą. Badani opiekunowie osób zależnych wskazują na potrzebę szkoleń z zakresu:
- udzielania pierwszej pomocy,
- opieki nad osobą leżącą (np. zmiana pieluch, przemywanie, zmiana pościeli, karmienie, itp),
- zdobycie umiejętności prowadzenia prostych zabiegów medycznych (np. oklepywanie, opatrywanie ran itp.),
- przebiegu chorób otępiennych,
- komunikacji z chorym.

UZASADNIENIE PROJEKTU

Cel i potrzeba realizacji projektu:
Zarówno obserwacje życia społecznego, jak i relacje prasowe, a przede wszystkim badania społeczne wskazują na istnienie problemu zapewnienia wystarczającej opieki nad grupą osób starych o ograniczonej sprawności. Z raportu z badań przeprowadzonych z udziałem  między innymi opiekunów rodzinnych osób starszych przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie opublikowanego w 2015 r. wynika szereg rekomendacji działań odnoszących się do zdiagnozowanych potrzeb. Wśród nich, oprócz wskazań tworzenia systemu instytucji dziennej opieki wspierającej seniorów, znajdują się i takie, które mogą uczynić opiekę rodzinną nieco mniej obciążającą. Badani opiekunowie wskazywali na potrzebę szkoleń z zakresu: udzielania pierwszej pomocy, opieki nad osobą leżącą (zmiana pieluch, przemywanie, zmiana pościeli, karmienie), umiejętności prowadzenia prostych zabiegów medycznych jak oklepywanie, opatrywanie ran itp., przebiegu chorób otępiennych, możliwego wsparcia, komunikacji z chorym.
Opiekunowie rodzinni osób zależnych często narażeni są na izolację społeczną, napięcia emocjonalne wynikające z trudnych relacji rodzinnych, zarówno z rodziną własną jak i bliską chorą osobą. W trakcie badań wykazywali potrzebę udziału w grupie wsparcia tworzonej przez osoby z podobnymi problemami. W czasie spotkań mogliby dzielić się swoimi niepokojami i problemami, ale też uzyskać wsparcie od innych, w tym praktyków w sprawach pielęgnacyjno – opiekuńczych, którzy przeżywają podobne trudności. Spotkania z uwagi na ograniczone możliwości czasowe uczestników zaplanowano jeden raz w miesiącu, dwie godziny w porze popołudniowej.

Organizacja wolontariatu na rzecz rodzin sprawujących opiekę nad przewlekle chorymi osobami starszymi. Działalność wolontariuszy będzie mieć charakter usług odciążeniowych dla opiekunów rodzinnych – zastępowanie w opiece np. koniecznego wyjścia do lekarza w sprawach własnych opiekuna, czy też na czas udziału w szkoleniu czy grupie wsparcia.

Wpływ realizacji projektu na życie mieszkańców:
1. Wzmocnienie kompetencji i poczucia wartości nieformalnych opiekunów rodzinnych.
2. Uzyskanie przez opiekunów rodzinnych potrzebnych i koniecznych umiejętności i fachowej wiedzy, jak radzić sobie z opieką i pielęgnacją nad bliskimi i niesamodzielnymi członkami rodziny.
3. Wzmocnienie solidarności wśród opiekunów nieformalnych (swoiste i realne forum) i stworzenie możliwości do dzielenia się informacjami i wiedzą na tematy opiekuńczo – pielęgnacyjne.
4. Nieangażowanie finansowych środków publicznych na zapewnienie instytucjonalnej opieki osobom, które mogą jeszcze ze względów zdrowotnych przebywać w swoim środowisku rodzinnym. Poprawa warunków funkcjonowania chorego w domu, opóźnienie potrzeby korzystania z pomocy instytucjonalnej.

Atrakcyjność projektu:
Zadanie, oprócz niewątpliwych walorów obywatelskich, łączących elementy edukacji, solidarności między pokoleniowej i międzyludzkiej (współpracy pomiędzy specjalistami w sprawach opiekuńczo – pielęgnacyjnych) posiada unikatowy walor – realizacja zadania będzie w Domu Pomocy Społecznej im. L. i A. Helclów w Krakowie – a zatem w miejscu i przy współudziale jednostki profesjonalnie przygotowanej do zorganizowania i realizowania opieki pielęgnacyjno – opiekuńczej nad osobami starszymi i przewlekle chorymi. W kontekście profesjonalizacji i praktyki  w zorganizowaniu i zrealizowaniu Zadania, trzeba zauważyć, że jak wskazują wyniki badań (wspomniane wyżej badania przeprowadzone przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie, opublikowane w 2015 r.) barierą w dostępie opiekunów rodzinnych do informacji jest ich brak zaufania do instytucji. Opiekunowie rodzinni kojarzą pomoc instytucjonalną z biurokracją, zawiłymi procedurami, a nie z łatwym uzyskaniem wsparcia. Wiedzę o podmiotach świadczących pomoc dla osób starszych i ich opiekunów nieformalnych, czy dysponujących różnorodnymi udogodnieniami takich jak np. ośrodki pomocy społecznej czy organizacje pozarządowe wykonujące środowiskowe usługi opiekuńcze dla osób starszych czerpią oni od osób trzecich –znajomych, sąsiadów. Często przekazy te mają pejoratywne zabarwienie, odnoszące się do przeszłych doświadczeń, co wpływa na wyobrażenie opiekunów rodzinnych odnośnie jakości usług świadczonych przez rożne podmioty. W związku z tym badani deklarują, że o wsparcie do placówek zgłosiliby się tylko w sytuacjach krytycznych. Ponadto często pomoc instytucjonalna w opinii badanych byłaby dowodem porażki w roli opiekuna i dla niektórych opiekunów byłaby upokarzająca. Nie bez znaczenia jest, że opiekunowie nieformalni – rodzinni często nie posiadają podstawowej nawet wiedzy o wielu rozwiązaniach mogących im opiekę ułatwić, przykładowo takich, jak: finansowana z NFZ pielęgniarska opieka długoterminowa i domowe zabiegi rehabilitacyjne, dostępny sprzęt ortopedyczny i pomocniczy i system dofinansowań takiego sprzętu oraz warunki jego uzyskania. Wiedza taka ważna jest przede wszystkim w początkowych etapach opieki. Trudnością w ułatwieniu opiekunom rodzinnym dostępu do informacji jest fakt, iż są one ulokowane w wielu sektorach – zdrowia, ubezpieczeń społecznych, pomocy społecznej. Istotne jest również, że dotkliwość braku informacji pogłębia się wraz z wiekiem opiekunów. Nierzadko opiekunowie nieformalni postawieni zostali przed obowiązkiem opieki w sposób nagły i niespodziewany. Dla znaczącej części opiekunów rodzinnych ciagle nierozwiązanym, a uświadomionym problemem jest komunikacja z osobą starszą, szczególnie w przypadku osób z demencją, w tym cierpiących na chorobę Alzheimera.