Kocham Staw Płaszowski

  Staw Płaszowski jest jednym z największych sztucznych zbiorników wodnych w Krakowie. Leży on pomiędzy ul. Wodną, ul. Krzywda, ul. Powstańców Wielkopolskich, a torowiskiem ciągnącym się równolegle do ul. Wielickiej. Celem złożonego projektu do budżetu obywatelskiego jest realizacja opracowanego we wrześniu 2017 roku „Projektu zagospodarowania terenu wokół Stawu Płaszowskiego na działkach o nr ewid. 322/65, 322/68, 330/7 obręb 15 Podgórze w Krakowie, polegający na budowie ciągów pieszych, obiektów małej architektury w miejscu publicznym oraz budowie oświetlenia wraz z monitoringiem na działkach o nr ewid. 330/4, 330/10 obręb 15 Podgórze”. Projekt zagospodarowania terenu dotyczy północnego i północno-wschodniego terenów zielonych przylegających do akwenu.  

     Głównym założeniem koncepcji jest uporządkowanie istniejącego terenu i przywrócenie mu ładu przestrzennego przy jednoczesnym podkreśleniu walorów krajobrazowych, tak aby umożliwić jak największy komfort jego użytkowania. Projekt zakłada stworzenie klarownej kompozycji parku, odpowiadającej na potrzeby mieszkańców, miłośników terenu, a także wszystkich poszukujących dogodnego miejsca do wypoczynku. Ideą projektową jest przekształcenie terenu w park miejski zgodnie z duchem współczesnego naturalizmu. Podstawą koncepcji jest wyodrębnienie w terenie dwóch głównych stref: - Otuliny – strefy bezpośrednio przylegającej do brzegu stawu, mającej stanowić enklawę dzikiej przyrody oraz miejsce bytowania i lęgów ptaków, płazów i innych zwierząt bytujących na terenie. Dla użytkowników strefa otuliny będzie miała znaczenie wizualne oraz edukacyjne. - Strefy aktywnej – strefy oddzielonej od stawu przez otulinę. Na jej obszarze przewidziano elementy

umożliwiające użytkowanie terenu jako miejsca wypoczynku i rekreacji. W projekcie zieleni dobrano gatunki charakterystyczne dla siedliska nadrzecznego łęgu topolowego, które występują na terenie objętym opracowaniem. Głównym celem proponowanych nasadzeń jest ochrona wartości przyrodniczych tego obszaru poprzez stworzenie strefy buforowej (minimalizacja hałasu, zanieczyszczenia świetlnego w porze nocnej) zarówno od przestrzeni komunikacyjnej, obiektów handlowych, a także zabudowy. Przy doborze gatunkowym kierowano się kilkoma zasadami: - stosowanie tylko gatunków rodzimych w przewadze będących odmianami botanicznymi, mające na celu zwiększenie bioróżnorodności zastanego terenu, a także wzmocnienie tendencji do naturalnego wypierania gatunków inwazyjnych; - zastosowanie roślinności odpowiedniej do nasadzeń naturalistycznych, przez co rozumie się drzewa o pokrojach typowych dla odmian botanicznych oraz krzewy które mogą być sadzone w dużych grupach; - roślinność w większości jest owocująca lub miododajna – ma to duże znaczenie ekologiczne dla bytujących na terenie zwierząt. Aspekt szczególnie istotny w strefie ekologicznej; - stosowanie mieszanki trawnikowej typu łąka kwietna jako dobrego rozwiązania pod względem ekologicznym, praktycznym i estetycznym. Projekt zakłada 152 szt. drzew projektowanych, 3908 szt. nasadzeń krzewów, 805 m2 powierzchni łąki kwietnej. Gospodarka zielenią zakłada usunięcie egzemplarzy będących w złym stanie sanitarnym, części okazów pochodzenia obcego, samosiewów w otoczeniu projektowanych ścieżek, a także poprawę stanu zdrowotnego zieleni istniejącej (zabiegi pielęgnacyjne).    

   Realizacja projektu obejmuje oczyszczenie terenu z elementów zdewastowanych i zaśmiecających przestrzeń jak śmieci, gruz, stare ogrodzenia, zdemolowane barierki, będące w złym stanie elementy małej architektury. Zakłada likwidację lub remont szpecących ogrodzeń, które negatywnie wpływają na odbiór wizualny przestrzeni wokół stawu.  

     Istotnym elementem jest poprawa bezpieczeństwa osób przebywających na terenie poprzez wprowadzenie oświetlenia oraz systemu monitoringu. Z uwagi na bogactwo gatunków fauny i flory oraz minimalizację zanieczyszczenia świetlnego, zaprojektowana koncepcja zakłada lokalizacje pkt. oświetleniowych jedynie wzdłuż głównej osi kompozycyjnej ścieżki sectio. Takie zamierzenie niewątpliwie podniesie komfort i bezpieczeństwo korzystania z parku po zmroku. W celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkownikom zaprojektowano lub wyznaczono do wymiany barierki terenowe, rozmieszczone w miejscach styku nawierzchni projektowanej ze skarpami.  

     Prócz klasycznych elementów małej architektury jak ławki, kosze na śmieci, altana, stojaki rowerowe koncepcja obejmuje autorski projekt ławki wielkopowierzchniowej przybierającej formę niewielkiej „wyspy” – wielopowierzchniowe siedzisko (1.7m²) o owalnym kształcie, pozwalającej na swobodne położenie się na ławce. Inną ciekawą formą jest ławka ze stelażem pod rośliny pnące. Obiekt składa się z dwóch elementów – ławki o wyraźnym profilu z wysokim oparciem oraz stelaży pod pnącza – nadwieszonych nad siedziskami oraz rozmieszczonych w przerwach pomiędzy nimi. Ławka jako powtarzalny element porośnięty pnączami tworzy wrażenie zwartej, po części zielonej ściany.        W miejscach a najwyższych walorach krajobrazowych, w bezpośrednim otoczeniu zbiornika wodnego, zaproponowano wprowadzenie 4 tarasów widokowych w celu wyeksponowania cech stanowiących o unikatowości terenu. Najważniejszy punkt widokowy w obrębie parku zaprojektowano na niewielkim fragmencie terenu z trzech stron otoczonym wodą. Materiałem z którego zostaną wykonane pomosty będzie drewno egzotyczne Bangkirai.    

   Na terenie objętym opracowaniem w oddaleniu od wody przewidziano stworzenie stref sportu i rekreacji. Wśród elementów wymienić można: konstrukcja z drewnianych słupów ze stalową poprzeczką, „monkey bars” (konstrukcja z podwieszonymi obręczami służąca do wspinaczki), „artistik rope” (niskie urządzenie z nadwieszoną liną wspartą na niskich słupach) oraz wysokie huśtawki. Ich standardy gwarantują bezpieczne użytkowanie oraz możliwość wykorzystywania przez osoby niepełnosprawne. W strefie usytuowanej bliżej centrum handlowego zaprojektowano urządzenia wykonane głównie z drewna robinii. Głównym elementem jest konstrukcja wspinaczkowa z wieżą widokową w centrum. Liczne linki, pomosty oraz siatki zachęcają do wdrapywania się na wyższe poziomy konstrukcji. Forma wieżyczki pełni zarówno funkcję zjeżdżalni jak i punktu obserwacyjnego. Elementami uzupełniającymi projektowaną przestrzeń są domki w kształcie tipi, trasa sprawnościowa oraz huśtawki (standardowe oraz z siedziskiem gniazdowym). Nawierzchnię pierwszej strefy sportu i rekreacji wykonano z piasku atestowanego. II strefę zlokalizowaną w południowo-wschodniej części opracowania wypełnią duże kamienie, drewniane bele, pieńki oraz szałas z witek wierzbowych. Wszystkie elementy wyposażenia wykonane są z elementów naturalnych. Tworzą swobodną pod względem kompozycyjnym przestrzeń

zaprojektowaną z myślą o młodszych i starszych użytkowników. Przestrzeń ta jest wydzielonym fragmentem przyrody, który dzieci mogą kształtować wedle własnych upodobań.      

W otoczeniu Stawu Płaszowskiego zaplanowano lokalizację kierunkowskazów oraz tablic o funkcji informacyjnej oraz edukacyjnej. Całość opracowania dopełnia starannie opracowana, jednorodna szata graficzna. Informacje na tablicach dotyczą historii Płaszowa oraz stawu płaszowskiego, występującej na terenie projektowanym fauny i flory oraz obowiązujących w parku regulaminów

Zaprojektowany układ komunikacyjny powstanie w oparciu o istniejące przedepty. Ścieżki zostaną wykonane z nawierzchni żwirowej. Nadwieszana ścieżka przy skarpie w północno-wschodniej części terenu będzie wykonana z krat pomostowych. Wszystkie osoby, które chciały by zapoznać się z pełną treścią projektu zachęcamy do odwiedzenia siedziby Zarządu Zieleni Miejskiej. Dane kontaktowe znajdują się na stronie: https://zzm.krakow.pl/kontakt.html Szczegółowe informacje na temat Stawu Płaszowskiego można znaleść na stronie www.stawplaszowski.pl oraz www.facebook.com/stawplaszowski

Obecny stan terenu wokół Stawu Płaszowskiego jest zaniedbany oraz zagrażający bezpieczeństwu użytkowników. Obszar jest zaśmiecony (dzikie wysypiska w zaroślach, liczne przedmioty pozostawiane tam przez bezdomnych, odpadki leżące na przedeptanych ścieżkach, itp.). Funkcjonuje jako miejsce bytowania osób nietrzeźwych, bezdomnych, zmaga się z problemami funkcjonujących tam obozowisk w okresie letnim. W obecnym stanie stwarza wrażenie częściowo niedostępnego i zaniedbanego. Duże i gęste skupiny samosiewów i krzewów uniemożliwiają dotarcie do licznych fragmentów obszaru. Brak jest klarownej kompozycji pod względem komunikacji czy punktów rekreacyjnych – teren nie ma wyraźnie określonych funkcji. Realizacja projektu spowoduję, że Kraków zyska kolejną zieloną enklawę przyjazną rodzinie przy której mieszkańcy będą mogli złapać oddech i odpocząć ma łonie natury. Zaproponowany projekt do budżetu obywatelskiego zakłada wykonanie istniejącego już projektu na zagospodarowanie terenu. Projekt architektoniczny został zrealizowany ze środków Rady Dzielnicy XIII niestety nie uzyskał finansowania na realizację w 2018 roku. Jako mieszkańcy pragniemy, aby po tylu latach degradacji Staw odzyskał swój blask i był wizytówką Krakowa.

Zachęcamy do oddania głosu.