Strona archiwalna
Aktualna lista projektów budżetu obywatelskiego znajduje się na stronie:
Projekt lokalny - 14
NR 35:
Las Paprociowy - stwórzmy zieloną enklawę dla mieszkańców
Projekt odrzucony:
Projekt zakłada udostępnienie Mieszkańcom Lasu Paprociowego oraz zagospodarowanie. Teren zlokalizowany jest na działkach o nr 122/23, 122/14, 122/15, 125/17, 122/25, 122/27, obręb 49, jedn. ewid. Nowa Huta. Na etapie wstępnej weryfikacji przedmiotowy projekt został poddany ocenie merytoryczno-prawnej oraz wysłany do opinii do różnych jednostek m.in., Wydziału Kształtowania Środowiska, Wydziału Skarbu Urzędu Miasta Krakowa, Wydziału Planowania Przestrzennego.
Zgodnie z opinią przekazaną przez Wydział Skarbu w sprawie działki o nr 122/25 ogłoszono dnia 29.06.2021 r. przetarg na jej sprzedaż.
Wydział Planowania Przestrzennego zaopiniował projekt negatywnie. Na działkach o nr 122/23, 122/14, 125/17, 122/25, 122/27 obowiązuje Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego STARE CZYŻYNY , a obszar działek oznaczony jest symbolem U.14 -teren zabudowy usługowej określając jego przeznaczenie pod usługi.
Zgodnie z zapisami UCHWAŁY NR LI/1410/21 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 13 stycznia 2021 r. w sprawie Regulaminu Budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa §17 ust. 1 pkt 4,6 W ramach procedury budżetu obywatelskiego nie mogą być realizowane projekty: które w dniu zgłoszenia stoją w sprzeczności z obowiązującymi w mieście planami, politykami, strategiami, programami i innymi uchwałami Rady i zarządzeniami Prezydenta oraz które naruszałyby obowiązujące przepisy prawa, w szczególności przepisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, prawa osób trzecich, w tym prawa własności.
W związku z powyższym przedmiotowy projekt zostaje odrzucony.
Edycja Budżet Obywatelski 2021 Projekt lokalny - 14 - dotyczy całego obszaru Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.
Lokalizacja
Główna lokalizacja: Miejsce między ulicami Nowohucką, Dolnomłyńską, Strumyk, Poleską oraz Tabaczną i bazą MPO/Lamusownią - teren działek 122/23, 122/14, 122/15, 125/17, 122/25, 122/27
Dodatkowe lokalizacje: Miejsce między ulicami Nowohucką, Dolnomłyńską, Strumyk, Poleską oraz Tabaczną i bazą MPO/Lamusownią - teren działek 122/23, 122/14, 122/15, 125/17, 122/25, 122/27
Opis projektu
Planowane jest udostępnienie mieszkańcom miejsca jakim jest Paprociowy Las (działki o łącznej powierzchni 1,56 ha) - przy minimalnej ingerencji, która jednocześnie zapewni stabilność temu ekosystemowi. Las Paprociowy to przepiękne miejsce bogate w cenny kilkudziesięcioletni drzewostan, a także we fragmenty porośnięte paprociami, które dodają mu niezwykłego charakteru, gdyż przywodzą na myśl starą puszczę. Wywołują też pozytywne emocje u przebywających tam osób. Podobnie pozostawione tu martwe drewno ze starych, powalonych lub obumierających drzew nadaje miejscu charakter, a także przyczynia się do bioróżnorodności gatunków w tym miejscu. Jednocześnie jest to obszar zaniedbany, zaśmiecony, obecnie jest nieużytkiem, nie jest w żaden sposób udostępniony, co więcej z roku na rok coraz bardziej zarasta i degraduje przez występujące tu inwazyjne gatunki.
Ważne, by zostało ono nadal o charakterze dzikim, częściowo nie urządzonym, dlatego potrzebne będzie opracowanie koncepcji udostępnienia Lasu Paprociowego wypracowanej w porozumieniu z mieszkańcami (konsultacje społeczne).
Wskazane prace terenowe to:
- uporządkowanie terenu, usunięcie śmieci i gruzu, zabezpieczenie podpiwniczeń,
- kilkukrotne w ciągu roku koszenie wraz z karczowaniem miejsc zarośniętych siewkami i inwazyjnymi gatunkami (m.in. orzech włoski, klon jesionolistny, winobluszcz, jeżyny, nawłoć kanadyjska) i chwastami, tak aby je wyeliminować,
- wysypanie ścieżek zrębkami drewnianymi,
- postawienie tablic edukacyjnych m.in. nt. występujących tu gatunków, m.in paproci,
- utworzenie ogrodu społecznego - grządek na terenie obecnie ogrodzonym,
- postawienie zewnętrznej siłowni, sprzętów ogólnodostępnych dla okolicznych mieszkańców - na najbardziej zdegradowanym do niedawna (stały tam garaże) miejscu od strony ulicy Dolnomłyńskiej,
- mała architektura dla dorosłych i dzieci - kosze na śmieci, ławki z kłód drewnianych, hamak, tunel wierzbowy, altana wierzbowa,
- umieszczenie budek lęgowych dla ptaków oraz domków dla jeży.
1. Uporządkowanie terenu - konieczne jest uprzątnięcie dużych elementów, jak gruz i prowizoryczne ogrodzenie dawnego ogródka działkowego (metalowa siatka i inne metalowe elementy) usunięcie śmieci, zabezpieczenie pozostałości dawnych budynków - mini - podpiwniczeń. Równocześnie bardzo istotne jest pozostawianie martwego drewna, które jest cennym składnikiem dzikich lasów i zakątków.
2. Koszenie jest niezbędne by zatrzymać degradację tego terenu przez rozrastające się tu gatunki inwazyjne. Miejsca porośnięte nawłocią należy skosić 3 razy w ciągu roku (luty/marzec;, lipiec/sierpień (przed wysiewem) oraz pod koniec września). Pozostałe fragmenty porośnięte winobluszczem, jeżynami, siewkami m.in. klona jesionolistnego i orzecha włoskiego a także chwastami (pokrzywa, przytulia) należy skosić przynajmniej raz - na przedwiośniu oraz wykarczować.
3. Ścieżki - istnieją już wydeptane przez mieszkańców wąskie ścieżki, dobrze wykorzystać ich bieg i ew. utworzyć kilka nowych, najlepiej, aby ścieżki wykonać z naturalnej nawierzchni, najlepiej drewnianych zrębków, co jest ekologiczne, estetyczne i jednocześnie nie zaburza gospodarki wodnej miejsca.
4. Tablice będą informować mieszkańców o historii tego miejsca, pochodzeniu żyznej gleby i martwego drewna, o wartościowym ekosystemie jaki tu powstał, o korzyściach płynących z takich miejsc, o występujących gatunkach flory i fauny, o idei ogrodu społecznego.
5. Ogród społeczny pozwoli na wykorzystanie potencjału istniejącej tu gleby, a także odwołanie do historycznego już przeznaczenia części tego miejsca. Będzie stanowił dodatkowy atut miejsca dla mieszkańców - skupiając ich przy pracach ogrodniczych, umożliwiając integrację lokalnej społeczności i wspólną uprawę warzyw i kwiatów na użytek mieszkańców. Skupienie społeczności mieszkańców wokół wspólnego pielęgnowania ogrodu jest sprawdzonym sposobem na budowanie relacji sąsiedzkich, a także rozbudzanie wrażliwości i budowanie relacji z przyrodą.
6. Zewnętrzna siłownia może powstać w miejscu zdegradowanym przez stojące tu do niedawna blaszane garaże. Stanie się miejscem, w którym mieszkańcy będą mogli zadbać o kondycję i zdrowie fizyczne. Chodzi tu o niewielką siłownię, na początek 3-4 sprzęty, np: “wioślarz”, “wyciskanie siedząc”, “prasa nożna” i ew. w miarę dostępności w budżecie - “twister”.
7. Mała architektura dla dorosłych i dla dzieci - kosze na śmieci i kosze na psie odchody, ławki - kłody, hamak oraz tunel wierzbowy, który stanie niedaleko siłowni, piaskownica dla dzieci oraz pagórek ze zjeżdżalnią - będą dodatkową zachętą dla mieszkańców, by wolny czas spędzać w tym miejscu. Korzystając z obecnego ukształtowania terenu pagórek można utworzyć w miejscu, gdzie już istnieje niewielka różnica wysokości usypując dodatkowo niewielkie wzniesienie. W przyszłości w ramach kolejnych projektów BO pomysł architektury naturalnego leśnego placu dla dzieci zostanie rozwinięty bardziej.
8. Budki dla ptaków i domki dla jeży to ukłon w stronę występujących tu zwierząt i jednocześnie zapewnienie im bezpiecznych warunków do życia, pomimo, że miejsce to będzie częściej odwiedzane przez ludzi. Proponujemy umieszczenie 2 domków dla jeży oraz budek lęgowych dla ptaków typu: A, A1, B, D, E (1-szt. z rurą pcv "antynkunową" w otworze), P oraz dla kowalika.
Projekt powstał dzięki współpracy Anny Warzyńskiej, Piotra Warzyńskiego i Pawła Wróblewskiego. Autorzy projektu zastrzegają sobie konieczność konsultacji z nimi przed zastosowaniem jakichkolwiek modyfikacji projektu, lub alternatywnych rozwiązań nie przewidzianych w tym projekcie, a wynikających z rozmaitych ograniczeń trudnych do przewidzenia na etapie pisania projektu.
UZASADNIENIE PROJEKTU
W Krakowie coraz bardziej odczuwalny jest brak dzikiej zieleni udostępnionej dla mieszkańców na cele wypoczynkowe i rekreacyjne - takiej w najbliższej dostępności dla każdego. Coraz częściej mamy do czynienia z niewielkimi, w pełni zaplanowanymi kieszonkowymi ogrodami, które miałyby zastąpić dzikie, istniejące już miejsca. Tymczasem badania wskazują na istotny wpływ takich dzikich terenów na dobrostan okolicznych mieszkańców. W czasach, gdy coraz bardziej uświadamiamy sobie także kryzys ekologiczny i skutki działań człowieka - tym bardziej zasadne jest dbanie o istniejącą już dzika przyrodę, to znaczy udostępnianie jej mieszkańcom przy jednoczesnej możliwie niewielkiej ingerencji w dziki charakter takich terenów.
Pandemia koronawirusa jeszcze bardziej pokazała, jak bardzo jest to ważne. Badania naukowe dowodzą, że obecność dzikich, zielonych terenów dostępnych w 5-10 minut od wyjścia z domu umożliwiają spacer na wyciągnięcie ręki i stanowią zachętę do takiej formy spędzania czasu. W trakcie głębokiego lockdownu, m.in. zamknięcia lasów na wiosnę 2020, widać było wyraźny wzrost zainteresowania mieszkańców Lasem Paprociowym i liczniejsze niż dawniej spacery w to miejsce.
Coraz więcej jest też badań naukowych dowodzących:
- walorów zdrowotnych, chodzi tu zarówno o zdrowie fizyczne jak i psychiczne, dla ludzi w każdym wieku (począwszy już od najmłodszych dzieci) płynących z czasu spędzanego w naturze
- wartości zielonych enklaw w mieście, które m.in.:
- pomagają filtrować zanieczyszczone powietrze,
- dostarczają tlen,
- obniżają temperaturę w “betonowej pustyni”.
W kwietniu i maju 2020 roku, na wieść o zamiarze zbycia tego terenu przez miasto na cele budowy biurowców osoby zainteresowane tym, aby ten teren pozostał dzikim, zielonym lasem przygotowały petycję w jego obronie (zebrano ponad 4000 podpisów). Powstał też fanpejdż tego miejsca, który skupia społeczność blisko 700 osób zainteresowanych ocaleniem go i przeznaczeniem dla zieleń. Corocznie grupa mieszkańców na wiosnę sprząta ten teren w ramach oddolnych inicjatyw. Zostały także złożone interpelacje w kierunku zmiany MPZP z przeznaczenia pod usługi na przeznaczenie na zieleń.
Teren ten to najbliższe dzikie zielone miejsce do spędzania wolnego czasu (spacerów samodzielnych czy z dziećmi lub z psami) stanowiące zieloną enklawę dla mieszkańców areału między ulicami: Nowohucką, Al. Pokoju i Al. Jana Pawła II, jak również dla mieszkańców os. II Pułku Lotniczego czy nowo powstającego osiedla przy al. Pokoju.
W tym kontekście należy podkreślić zwiększające się gwałtownie w najbliższej okolicy Paprociowego Lasu budownictwo mieszkaniowe - wielorodzinne. Nowe inwestycje mieszkaniowe pojawią się w najbliższej przyszłości przy ulicach: Strumyk, Poleskiej i Dolnomłyńskiej, zgodnie z MPZP dla tego terenu. Nie wspominając o budowie dużego osiedla mieszkaniowego przy al. Pokoju przez firmę ATAL. W rezultacie liczba mieszkańców tej okolicy znacząco się zwiększy, wliczając w to rodziny z małymi dziećmi. Dla takich rodzin Park Lotników Polskich znajduje się zbyt daleko, aby doraźnie wyjść z najmłodszymi na pole w ciągu dnia, a w okolicy brakuje innego miejsca, które mogłoby pełnić taką rolę, będąc równocześnie miejscem wypoczynku, rekreacji i kontaktu z naturą. Wspieranie rodzin z dziećmi poprzez m.in. udostępnianie im terenów rekreacyjnych bliskich naturze wpisuje się we wspieranie dzietności mieszkańców, co jest i powinno być priorytetem każdych władz.
Teren Lasu Paprociowego to obecnie nieużytek. Miejsce to jeszcze wiek temu było podmokłą łąką (podobnie jak Łąki Nowohuckie - stąd też na tym terenie żyzne gleby murszowe), a kilkadziesiąt lat temu w wyniku osuszania (m.in. poprzez skanalizowanie płynącego tu strumienia
Jednocześnie teren ten jest coraz bardziej porastany przez inwazyjne gatunki, które w połowie roku czynią je miejscem niedostępnym, zarośniętym niczym dżungla. Co bardzo ważne - Paprociowy Las stanowi poważny bufor od hałasu i spalin ruchu samochodowego na ul. Nowohuckiej oraz hałasu lamusowni i bazy MPO dla znajdujących się na wschód od niego zabudowań. Jest także wyspą zieleni obniżającą, która zachowuje niższą temperaturę podczas coraz częstszych upałów.
Dodatkowo obszar ten jest obfity w żyzną glebę murszową dlatego aż prosi się o jego wykorzystanie np. w formie ogrodu społecznego na części, która obecnie jest jedynym pozostałym, widocznym w terenie (niegdyś bardzo zadbanym, a obecnie porzuconym) fragmentem ogródków działkowych. Następnie teren ten dziczał i zarastał samosiejkami, które obecnie mają ją po kilkadziesiąt lat, są to m.in wiązy, jesiony, topole mieszane i kasztanowce. Na tym miejscu występuje nadal wiele gatunków z działek, np. konwalia majowa, barwinek i inne, a także rosną drzewa i krzewy owocowe. Teren przez lata był też zaniedbywany, zaśmiecony, mieszkańcy składowali tu odpady z ogrodów (np. przycinane gałęzie krzewów) lub pozyskiwali cenną ziemię. Wokół fragmentu działki - jedynego ogródka działkowego - stoi prowizoryczne ogrodzenie, które niszczeje, jest też nieestetyczne i niebezpieczne, należy je usunąć wraz z innymi śmieciami i gruzem zanieczyszczającymi teren.
Projekt realizuje funkcję usług oświatowych w aspekcie całorocznej edukacji ekologicznej i przyrodniczej za pomocą tablic edukacyjnych ogólnodostępnych o każdej porze dnia i roku, a także w formie ogrodu społecznego.
Dlatego wspaniałym rozwiązaniem będzie zadbanie o ten teren i udostępnienie go mieszkańcom przy minimalnej ingerencji i jednoczesnym zachowaniu dzikiego charakteru.
Projekt jest obejmuje prace niezbędne do udostępnienia tego miejsca mieszkańcom. Natomiast teren ten posiada ogromny potencjał, by w kolejnych latach rozwijać koncepcję m.in. o kolejne elementy leśnego placu zabaw, doposażenie także w więcej budek (również dla nietoperzy) i postawienie kolejnych ławek, koszy czy tablic edukacyjnych, a także rozwój ogrodu społecznego. Potrzebna może się okazać także praca pielęgnacyjne polegająca na kontynuacji w zwalczaniu gatunków inwazyjnych.
Więcej zdjęć tego Lasu Paprociowego wykonanych na wiosnę 2020 roku znajduje się w galeriach: Paprociowy Las i Paprociowy Las - Makro
| Nazwa | Opis | Koszt |
|---|---|---|
| opracowanie koncepcji udostępnienia | opracowanie koncepcji udostepnienia Lasu Paprociowego wypracowanej w porozumieniu z mieszkańcami (konsultacje społeczne) | 30 000,00 PLN |
| uporządkowanie terenu | uprzątnięcie dużych elementów (gruz, dotychczasowe ogrodzenie działki), zabezpieczenie pozostałości dawnych budynków (mini-podpiwniczenia), uporządkowanie fragmentu przeznaczonego na ogród społeczny | 30 000,00 PLN |
| koszenie | koszenie i karczowanie gatunków inwazyjnych oraz usunięcie powstałej biomasy (część do przemielenia na zrębki, które zostaną wykorzystane na miejscu, pozostała część <nawłoć,chwasty oraz wykarczowane jeżyny i winobluszcz> do wywiezienia) | 60 000,00 PLN |
| tablice edukacyjne | projekt i montaż 4 tablic informacyjno-edukacyjnych | 30 000,00 PLN |
| ścieżki | wyznaczenie i wysypanie zrębkami ścieżek | 40 000,00 PLN |
| ogród społeczny | utworzenie ogrodu - przeprowadzenie spotkań z zainteresowanymi mieszkańcami, udostępnienie miejsca na ogród społeczny mieszkańcom | 5 000,00 PLN |
| zewnętrzna siłownia | zakupienie elementów siłowni i montaż w terenie | 70 000,00 PLN |
| mała architektura | zakupienie i montaż: koszy na śmieci, koszy na psie odchody, ławek z bali, hamaka oraz wykonanie tunelu oraz altany z wikliny, utworzenie piaskownicy oraz pagórka ze zjeżdżalnią | 70 000,00 PLN |
| budki dla ptaków i domki dla jeży | zakup budek, domków oraz ich montaż | 5 000,00 PLN |
| 340 000,00 PLN |
| Nazwa | Opis | Data |
|---|---|---|
| Opracowanie koncepcji udostępnienia | Opracowanie koncepcji udostepnienia Lasu Paprociowego wypracowanej w porozumieniu z mieszkańcami (konsultacje społeczne) | I i II kwartał 2022 |
| Koszenie terenu | Koszenie a następnie karczowanie w miejscu siewek klona jesionolistnego i orzecha włoskiego, jeżyn i winobluszczu - I kwartał | I, II i III kwartał 2022 |
| Uporządkowanie terenu, wytyczenie ścieżek | Uprzątnięcie gruzu, śmieci, usunięcie ogrodzenia, wytyczenie ścieżek i wysypanie zrębkami | II kwartał 2022 |
| Zakup i montaż elementów małej architektury | dotyczy siłowni, elementów dla dzieci, koszy, ławek, hamaka i tablic edukacyjnych, a także budek lęgowych i domków dla jeży | III kwartał 2022 |
| Przygotowanie ogrodu społecznego | *może nastąpić po ostatnim koszeniu nawłoci | III i IV kwartał 2022 |