Program usuwania zdezelowanych rowerów z ulicy.

Projekt odrzucony: Zadanie odrzucone na podstawie §17 ust.1.pkt. 4 , 6, 8 Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa. Uzasadnienie: Zadania, które mają być wykonywane w ramach tego programu w pewnym zakresie są już realizowane przez Gminę w oparciu o przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym (dalej: P.r.d.), w innym zaś, wykraczającym poza realizowany zakres, są z tymi przepisami niezgodne. Propozycja zadania to: „Program usuwania zdezelowanych rowerów z ulicy”. W opisie zadania jest mowa o „Zwiększeniu dostępności miejsc parkingowych [dla rowerów] poprzez wymuszenie ich rotacji…”, a z kolei z opisu szczegółowego wynika wprost, że chodzi przede wszystkim o wymuszenie rotacji rowerów sprawnych, prawidłowo zaparkowanych w jednym miejscu dłużej niż 6 tygodni. Nie wiadomo jak rozumieć pojęcia „zdezelowany rower”, „usuwanie z ulicy”, itp. Ze szczegółowego opisu zadania wynika, że chodzi nie tylko o „zdezelowane rowery”, ale również „nieużywane rowery” . Przepis art. 50a ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi, że pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, którego stan wskazuje na to, że nie jest używany, może zostać usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza. Pojazd usunięty w tym trybie, nieodebrany na wezwanie gminy przez uprawnioną osobę w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia, uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi na własność gminy z mocy ustawy. Przepis ten stosuje się odpowiednio, gdy w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia pojazdu nie została ustalona osoba uprawniona do jego odbioru. Ponieważ rower również jest pojazdem (pojazd - środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna lub urządzenie do tego przystosowane, z wyjątkiem urządzenia wspomagającego ruch – art. 2 pkt 31 P.r.d.), usuwanie rowerów, których stan wskazuje na to, że nie są używane należy do wyłącznych kompetencji straży miejskiej lub policji. Przy czym „Nieużywanie pojazdu w rozumieniu art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) jest, jak należy przyjąć zgodnie z ratio legis przepisu, stanem trwającym dłuższy czas. Inaczej można by usuwać pojazdy niewykorzystywane przez właściciela, np. przez tydzień” (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2008 r., sygn. akt: I OW 10/08). Ocena stanu pojazdu, kiedy można go zakwalifikować jako „nieużywany” należy do kompetencji ww organów. Reasumując, propozycja zdania BO Program usuwania zdezelowanych rowerów z ulicy w tym zakresie jest zbędna, ponieważ zadania te są realizowane przez Straż Miejską i Policję. Z opisu zadania wynika, że należy usuwać rowery używane, sprawne, lecz zajmujące dłużej niż 6 tygodni miejsca przeznaczone do ich parkowania, co powoduje, iż ta propozycja jest niezgodna z przepisami prawa. Ustawa Prawo o ruchu drogowym określa: 1. zasady ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu, 2. zasady i warunki dopuszczenia pojazdów do tego ruchu, a także działalność właściwych organów i podmiotów w tym zakresie, 3. wymagania w stosunku do innych uczestników ruchu niż kierujący pojazdami, 4. zasady i warunki kontroli ruchu drogowego. Zatem tylko przepisy rangi ustawowej mogą regulować zasady kontroli ruchu drogowego, w tym przypadki kiedy pojazdy mogą być usuwane z dróg, zasady pokrywania kosztów tego usunięcia, kosztów przechowywania pojazdów, przepadku pojazdów, itp. Przepisami, które upoważniają do usuwania pojazdów z dróg oraz określają przesłanki takiego działania są art. 50a i 130a P.r.d. Z analizy tych przepisów wynika, że pojazd używany, zaparkowany prawidłowo, który nie utrudnia ruchu lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu, którego stan techniczny nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, nie powoduje uszkodzenie drogi i nie narusza wymagania ochrony środowiska może być parkowany bez ograniczeń czasowych w dozwolonym do tego miejscu. Nie ma zatem podstaw prawnych do usuwania sprawnych i używanych rowerów tylko z tego powodu, że stoją zaparkowane w jednym miejscu (dozwolonym) dłużej niż 6 tygodni. Brak podstawy prawnej do samego podjęcia tego rodzaju działań wyklucza możliwość wdrożenia proponowanego Programu. Należy wskazać również inne braki prawne Programu, m. in.: brak podstawy prawnej do obciążenia właściciela roweru kosztami jego usunięcia w proponowanym przypadku. Przepisy ustawy wskazują wprost, że kosztami usunięcia pojazdu w trybie art. 50a i 130a P.r.d obciążany jest właściciel lub posiadacz pojazdu, a organy jednostek samorządu terytorialnego nie mają żadnych upoważnień do obciążania właścicieli (posiadaczy) pojazdów kosztami ich usunięcia w innych przypadkach. W Programie brak określenia dalszego postępowania w przypadku nieodebrania usuniętego roweru przez właściciela. W tej ostatniej kwestii należy zwrócić uwagę, iż przepisy Prawa o ruchu drogowym bardzo precyzyjnie określają sposób postępowania z usuniętym pojazdem. W przypadku usunięcia pojazdu w trybie art. 50a pojazd nieodebrany na wezwanie gminy przez uprawnioną osobę w terminie 6 miesięcy od dnia usunięcia, uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się i przechodzi na własność gminy z mocy ustawy. W przypadku usunięcia pojazdu w trybie art. 130a, starosta w występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia. Z całą pewnością roweru usuniętego tylko dlatego, że przez ponad 6 tygodni zajmuje miejsce parkingowe nie będzie można uznać za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Wskazane powyżej braki podstaw prawnych dla podejmowania przez gminę samodzielnych działań w zakresie usuwania pojazdów z dróg publicznych wykraczających poza przypadki wskazane wprost w ustawie Prawo o ruchu drogowym wykluczają możliwość wdrożenia Programu. Prawo o ruchu drogowym, jeżeli chodzi o usuwanie pojazdów z dróg publicznych jest regulacją kompletną i precyzyjną i żadne własne regulacje gmin (powiatów) w tym zakresie nie są dopuszczalne. Z uwagi na brak podstaw prawnych do takich regulacji wniosek w zasadzie zakłada realizację jedynie części zadania - wprowadzenie zmian w Prawie - bez faktycznej realizacji.