NIE WYCINAJ DRZEWA. TO ZIELONY KAPITAŁ MIASTA!
Edycja Budżet Obywatelski 2021 Projekt ogólnomiejski Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.
Lokalizacja
Główna lokalizacja: Okolice Parku Krakowskiego, alei Trzech Wieszczów .
Opis projektu
Naukowcy, ekolodzy, aktywiści miejscy alarmują, że każde rosnące drzewo jest na wagę złota. Mimo to każdego roku wycina się tysiące drzew w Krakowie, nie widząc w tym nic złego - argumentując, że “przecież będą nasadzenia zastępcze”, albo “przecież to tylko samosiejka”. Niestety, w zamian za duże, kilkudziesięcioletnie drzewa sadzone są małe, dwu-, trzyletnie drzewka o średnicach pnia ok. 15 cm, które dopiero w czasach wnuków dzisiejszych krakowian osiągną rozmiary usuniętych drzew. O ile się w ogóle przyjmą.
W ramach projektu zostanie przeprowadzone badanie naukowe drzew w Krakowie, które umożliwi wycenić w złotówkach wartość konkretnego drzewa - ile kosztuje jego odtworzenie, jeśli zostałoby wycięte oraz ile nowych drzew należałoby posadzić, aby zrekompensować krakowianom jego zlikwidowanie. Zadaniem projektu jest edukacja mieszkańców Krakowa o roli drzew w mieście i ich rynkowej wartości - ile realnie tracimy pieniędzy z każdą wycinką dojrzałego, dużego drzewa.
Mieszkańcy Krakowa otrzymają wiedzę oraz konkretne narzędzia, dzięki którym będą mogli w prosty i szybki sposób wycenić każde pojedyncze drzewo w Krakowie, które jest przeznaczone do wycinki. Wiedza o jego realnej wartości da mieszkańcom Krakowa twarde argumenty w dyskusji z decydentami m.in. z deweloperami, urzędnikami miejskimi, prywatnymi właścicielami posesji, i być może dzięki ich zaangażowaniu, uda się powstrzymać bądź ograniczyć wycinkę lub zrekompensować ją w sposób adekwatny do realnej straty. Pamiętajmy, presja społeczna ma sens!
Wyniki badań będą ogólnodostępne dla wszystkich. W ramach projektu zostanie przeprowadzona także kampania informacyjno-edukacyjna na temat wartości drzew w mieście oraz ich roli w adaptacji miasta do zmian klimatu.
Edukacja mieszkańców na temat roli drzew w mieście to klucz do zmiany w podejściu do “zielonej infrastruktury”. Aktywizacja krakowianek i krakowian na rzecz ochrony starych drzew w naszym mieście pozwoli wzmocnić partycypację obywatelską, a tym samym spełni główną ideę pomysłodawców Budżetu Obywatelskiego.
W RAMACH PROJEKTU ZOSTANIE ZREALIZOWANE:
- BADANIE NAUKOWE, którego celem będzie ocena i wycena:
a) wartości odtworzeniowej drzewa - czyli przedstawienie za pomocą kwoty pieniężnej wartości straty środowiskowej wynikającej z wycięcia konkretnego drzewa, biorąc pod uwagę takie elementy jak jego wiek, gatunek, współczynnik przyrostu, jego kondycję, koszty pielęgnacji, lokalizację. Wartość odtworzeniowa drzewa pozwala wyliczyć koszty, jakie powinno się ponieść, aby odtworzyć wycięte drzewo, oraz ustalić niezbędną liczbę nowych drzewek, które należałoby posadzić, aby zrekompensować straty związane z wycinką dojrzałego, dużego drzewa.
b) wartości usług ekosystemowych drzew - czyli realne korzyści, jakie drzewo dostarcza mieszkańcom miasta. Usługi te mają konkretną, wymierną wartość ekonomiczną, którą można obliczyć i wyrazić w złotówkach. Usługi objęte badaniem:
- wpływ drzew na stężenie CO2 w powietrzu,
- wpływ drzew na stężenie dwutlenku azotu, dwutlenku siarki i pyłu zawieszonego (PM 10 i PM 2,5) w powietrzu,
- produkcja tlenu przez drzewa (tylko ocena, wycena jest niemożliwa).
- oszczędność energii czyli usługa drzew polegającą na zmniejszeniu zużycia energii przez klimatyzację/ogrzewanie sąsiednich budynków.
W badaniu zostanie przeanalizowanych ok. 1500 drzew w trzech różnych lokalizacjach: drzewa uliczne w pasie drogowym, drzewa osiedlowe, drzewa parkowe. Ostateczna ilość drzew poddanych analizie zostanie określona na etapie prowadzenia badań.
Rekomendowana lokalizacja: kawałek Parku Krakowskiego, kawałek alei Trzech Wieszczów, trzy małe kwartały i trzy duże kwartały, jak poniżej
UWAGA: Przed dokonaniem ostatecznego wyboru konkretnej lokalizacji i obszaru, zostanie wykonana wstępna analiza usytuowania drzew tam rosnących względem budynków.
Proponowany czas trwania badania: 8 miesięcy
UWAGA: Rekomendacja autorki projektu odnośnie wykonawcy badania: Zespół pod kierownictwem dr inż. Marzeny Suchockiej, architektki krajobrazu, wykładowczyni w Katedrze Architektury Krajobrazu SGGW, kierowniczki Zespołu Badań i Analiz Stanu Zdrowotnego Zadrzewień na Terenach Zurbanizowanych przy
Instytucie Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, przewodniczącej sekcji Drzew Miejskich Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego. Przeprowadziła podobne badania w Warszawie
- KALKULATOR ONLINE WARTOŚCI DRZEWA PRZEZNACZONEGO DO WYCINKI, który pozwoli w prosty i szybki sposób wycenić jego rynkową wartość odtworzeniową oraz usług ekosystemowych, jakie daje/dawało mieszkańcom Krakowa.
- WEBINARIUM podsumowujące badanie i jego wyniki, przeprowadzone przez podmiot, wykonujący badania.
- WYNIKI BADAŃ BĘDĄ W OTWARTYM DOSTĘPIE i zostaną wraz z kalkulatorem online opublikowane na dedykowanej stronie w sposób przystępny i zrozumiały dla zwykłych mieszkańców Krakowa. Każdy będzie mógł z nich skorzystać niekomercyjnie z zastrzeżeniem informacji “źródło/autorzy badania” pod każdą mapą, tabelą, wskaźnikiem, czy przelicznikiem opracowanym przez wykonawców.
- KAMPANIA INFORMACYJNA W PRZESTRZENI MIASTA - w 20 wybranych parkach miejskich zostaną umieszczone tablice informacyjne z wynikami badań, tak aby każdy mieszkaniec i mieszkanka Krakowa mogła zapoznać się z ich wnioskami.
- KAMPANIA EDUKACYJNA W MEDIACH* promująca drzewa w Krakowie (radio, prasa, media społecznościowe), w której zostaną przedstawione najważniejsze wnioski z przeprowadzonych badań
Przykładowe tekst informacji radiowej:
Czy wiesz, ile warte jest drzewo w Krakowie? 20 metrowa topola, oznaczona numerem 1245, która rośnie przy ul. Rozdroże produkuje rocznie ok 180 kg tlenu, pochłania ok. 77 kg CO2 z atmosfery oraz usuwa kilkaset gramów zanieczyszczeń wchodzących w skład smogu. W upalne dni, w ciągu 1 godziny, oddaje do atmosfery ok. 200 litrów wody w drodze parowania. W ten sposób każdego roku "zarabia” dla nas 85,4 zł. A gdybyś chciał to drzewo wyciąć, to rekompensata tej wycinki wyniesie 173 zł, równowartość 20 sadzonek drzewek.
*- jest to pozycja opcjonalna.
Osiedle Podwawelskie. Te drzewa zostaną wycięte pod nowy parking.
UZASADNIENIE PROJEKTU
Niestety, każdego roku w Krakowie wycina się z różnych powodów tysiące drzew. Argumentów jest wiele: kolizja z przyszłą inwestycją, łatwiej sprzedać działkę bez drzew, bo korzenie wypaczają kostkę brukową, liście zaśmiecają ulice czy też gałęzie zasłaniają widok. Wycina się także drzewa stare i chore, o które nikt przez lata nie dbał. A samo słowo “samosiejka” równa się automatycznej zgodzie na usunięcie zdrowego, silnego drzewa. W zamian sadzi się małe sadzonki drzew, które dopiero po kilkudziesięciu latach będą w stanie zrekompensować korzyści, jakie dawało wycięte duże drzewo. Wycinają wszyscy: jednostki miejskie, spółdzielnie mieszkaniowe, prywatni właściciele gruntów, deweloperzy, PKP.
Edukacja mieszkańców Krakowa o roli drzew w mieście, o korzyściach, jakie dają one miastu jest kluczowa, aby zmienić podejście do “zielonej infrastruktury”, nie tylko wśród zwykłych mieszkanek i mieszkańców miasta, ale także wśród urzędników, planistów, architektów, deweloperów, właścicieli gruntów, którzy też są przecież jego mieszkańcami i również korzystają z dobrodziejstwa drzew. Twarde dane na temat ekonomicznej wartości drzew oraz określenie rynkowej ceny pojedynczego drzewa, przeznaczonego do wycinki, pozwoli łatwiej dotrzeć do decydentów, którzy niejednokrotnie traktują drzewa jak darmowe dobra, i dla których nie stanowią one “realnej wartości”. A przecież drzewa to zielony majątek trwały miasta!
Mieszkańcy Krakowa coraz częściej protestują przeciw wycinkom drzew w mieście, nie zgadzają na nie i chcą ich ograniczenia. Realizacja projektu NIE WYCINAJ DRZEWA. TO ZIELONY KAPITAŁ MIASTA może pomóc w tej walce, dając mieszkańcom argumenty w dyskusji, a deweloperom, właścicielom gruntów świadomość, że drzewa na ich terenie mają realną wartość, a nie są zbędnym balastem, który trzeba wyciąć. Presja społeczna ma sens.
Pamiętajmy, że drzewa w mieście to jeden z kluczowych elementów w adaptacji miasta do nadchodzących zmian klimatycznych. Przedłużające się fale upałów czy nawalne deszcze to wyzwania, przed którymi stoi każde miasto w Polsce. Także Kraków będzie się musiał z nimi zmierzyć w niedalekiej przyszłości. Pamiętajmy, drzewa są naszymi sprzymierzeńcami, nie wycinajmy ich, dbajmy o nie, bo bez nich Kraków stanie się betonową pustynią niezdatną do życia dla człowieka.
| Nazwa | Opis | Koszt |
|---|---|---|
| Badanie ok 1500 drzew + webinarium dla mieszkańców podsumowujące badanie | W badaniu zostanie przeanalizowanych ok. 1500 drzew w trzech różnych lokalizacjach: drzewa uliczne w pasie drogowym, drzewa osiedlowe, drzewa parkowe. | 140 000,00 PLN |
| Kalkulator online wartości drzew, strona www z publikacją wyników | Pozwala wyliczyć rynkową wartość odtworzeniową oraz usług ekosystemowych drzewa. | 15 000,00 PLN |
| Kampania edukacyjna w przestrzeni miasta | 20 tabliczek x 20 parków miejskich | 10 000,00 PLN |
| Kampania edukacyjna w mediach (dodatkowa opcja) | Radio, TV w komunikacji miejskiej, prasa, social media | 35 000,00 PLN |
| 200 000,00 PLN |
| Nazwa | Opis | Data |
|---|---|---|
| Badanie drzew | proponowany czas trwania: 8 miesiecy | pierwsza połowa 2021 |
| Kalkulator + www+ kampania edukacyjna | druga połowa 2021 |