Edycja Budżet Obywatelski 2023
Projekt lokalny - Dzielnica XIII
Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.
9 500,00 PLN
kwota potrzebna do realizacji
Lokalizacja
Główna lokalizacja: Ulica Prokocimska, na jednej z działek 127/10, 130/18, 130/ 13 lub w pasie drogowym do nich przylegającym
Krótki opis projektu
Tablica informująca o lokalizacji i historii Julagu I Płaszów
Opis projektu
Umieszczenie przy ul. Prokocimskiej tablicy informacyjnej, która przypomni o istnieniu obozu pracy przymusowej dla Żydów (Julag I), który powstał w połowie 1942 r. pomiędzy ulicą Wielicką, a linią kolejową Płaszów – Kraków. Ze względu na to, że ulica Prokocimska nie jest zbyt uczęszczana proponujemy niskobudżetową tablicę, jak np. ta przypominająca o cmentarzu cholerycznym (patrz foto).
UZASADNIENIE PROJEKTU
W ostatnich latach dwa obozy: Julag II Prokocim i Julag III Bieżanów zostały upamiętnione stosownymi tablicami. Istnienie Julag I przy ul. Prokocimskiej to nadal zupełnie zapomniany fakt. Uważamy, że należy przypomnieć jego historię.
Więźniami obozu byli Żydzi z gett w Krakowie i pobliskich miejscowościach. W chwili założenia obóz podlegał dowódcy SS i policji w dystrykcie krakowskim, a latem 1943 r. został podporządkowany obozowi pracy przymusowej Plaszow (Zwangsarbeitslager Plaszow des SS- und Polizeiführers im Distrikt Krakau). Przez cały okres istnienia Julagu I funkcję komendanta sprawował Franz Josef Müller.
Lokalizacja Julagu I była związana z planami rozbudowy krakowskiego węzła kolejowego. Szybki postęp inwestycji opierał się na wykorzystaniu przymusowej pracy więźniów, stąd w obozie skoszarowano ponad 1000 osób, w zdecydowanej większości młodych mężczyzn zdolnych do ciężkiej, fizycznej pracy.
W 1943 r. warunki życia więźniów zdecydowanie pogorszyły się. Powszechne były rewizje, kary, szykany, bicie. Dochodziło także do selekcji i egzekucji. W czerwcu 1943 r. w Julagu I wybuchła epidemia tyfusu, która znacząco wpłynęła na funkcjonowanie obozu i zdziesiątkowała więźniów.
Jesienią tego samego roku przystąpiono do likwidacji obozów pracy dla Żydów w całym Generalnym Gubernatorstwie. Większość więźniów Julagu I została odesłana do obozu macierzystego, a następnie, po selekcji do obozów przy zakładach zbrojeniowych w dystrykcie radomskim.
Kosztorys Nazwa | Opis | Koszt |
Przygotowanie treści merytorycznej | Przygotowanie informacji oraz ewentualnych fotografii | 500,00 PLN |
Opracowanie graficzne tablicy | Wybór materiałów, które zostaną umieszczone oraz wykonanie mapy obozu i przygotowanie projektu graficznego. | 1 000,00 PLN |
Wykonanie tablicy i jej montaż | Wykonanie tablicy i jej montaż | 8 000,00 PLN |
| | 9 500,00 PLN |
Harmonogram działań Nazwa | Opis | Data |
Przygotowanie treści merytorycznej i wykonanie projekty graficznego | Przygotowanie treści merytorycznej i wykonanie projekty graficznego | listopad 2023 - luty 2024 |
Wykonanie i montaż tablicy | Wykonanie i montaż tablicy | marzec 2024 |
Galeria
Charakterystyka długoterminowych
skutków: Projekt polega na umieszczeniu przy ul. Prokocimskiej (wskazano jako możliwą lokalizację działki 127/10, 130/18, 130/ 13 lub w pasie drogowym do nich przylegającym) tablicy informacyjnej, która przypomni o istnieniu obozu pracy przymusowej dla Żydów (Julag I), który powstał w połowie 1942 r. pomiędzy ulicą Wielicką, a linią kolejową Płaszów – Kraków. Projekt należy ocenić jako wartościowy i zasługujący na realizację. Zaproponowana forma tablicy w formie prostego upamiętnienia, jak i jej planowane miejsce są trafione. Mimo pierwszego wrażenia, że tablica ta nie spełni swoich funkcji informacyjno-edukacyjnych (proponowane miejsce znajduje się przy słabo uczęszczanym, niedawno wyremontowanym odcinku ul. Prokocimskiej), wybór tego miejsca jest słuszny, gdyż pozwala na skuteczne podkreślenie specyfiki obozu, jako powstałego przede wszystkim dla rozbudowy sąsiedniego węzła kolejowego – tego, który znajduje się zaledwie kilkanaście metrów od proponowanej lokalizacji. Forma i skład tablicy, tak jak sugeruje Autor wniosku winny być proste. Informacje historyczne przytoczone we wniosku są poprawne i aktualne. Co ważne, nie zawierają błędów i uproszczeń. Natomiast można rozważyć uzupełnienie ostatecznej treści tablicy cytatem więźnia lub więźniarki, który oprócz rzeczowego przekazu historycznego wprowadzałby do proponowanego upamiętnienia osobisty, ludzki wymiar doświadczenia obozowego. Upamiętnienie to w pewien sposób „domyka” historię i pamięć o krakowskich Julagach, w tym najstarszym z nich – Julagu I, a także dwóch kolejnych w Prokocimiu i Bieżanowie. Na podkreślenie zasługuje również fakt, że wszystkie te upamiętnienia są inicjowane przez lokalną społeczność, co stanowi ich dodatkowy walor. W trakcie dokonywania oceny merytoryczno-prawnej ustalono, że działki na których mogłoby zostać zrealizowane upamiętnienie stanowią własność Gminy Miejskiej Kraków. Po dokonaniu na podstawie § 15 ust. 1 i 5 Regulaminu budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa (uchwała nr LI/1410/21 Rady Miasta Krakowa z dnia 1.01.2021 r.) oceny merytoryczno – prawnej pod kątem spełnienia kryteriów wskazanych w § 1 ust. 2, § 2-3 i § 17 ust. 1 cyt. Regulaminu oraz powołując się na pozytywną opinię wyrażoną przez Wydział Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa, mając na względzie konieczność zastosowania się na etapie realizacyjnym zadania do wytycznych wskazanych przez Wydział, Muzeum Krakowa, pozytywnie opiniuje projekt, stwierdzając, że jest on zgodny z powołanymi przepisami.