Archiwum projektów rozwiń menu
Serwis używa plików cookies zgodnie z polityką prywatności pozostając w serwisie akceptują Państwo te warunki
Projekt ogólnomiejski NR 198:

Kraków łapie deszcz - Ogrody deszczowe dla mieszkańców

Projekt odrzucony: Autor dokonał korekty harmonogramu, kosztów realizacji i zakresu (ograniczenie do 1 lokalizacji, rezygnacja z kalkulatora ekonomicznego). Zwrócono się do Autora wniosku o informację czy wskazana lokalizacja będzie objęta gwarancją dla obecnie wykonywanych przez Zarząd Infrastruktury Sportowej robót budowlanych. Autor projektu w dniu 31.05.2023 r. poinformował drogą mailową, że cały obszar wokół Szkoły Podstawowej nr 26 objęty zostanie gwarancją na wykonane roboty budowlane, co powoduje, że wykonanie zgłoszonego projektu nie będzie możliwe.

Edycja Budżet Obywatelski 2023 Projekt ogólnomiejski Realizacja projektu odbywać się będzie w przestrzeni ogólnodostępnej.

550 000,00 PLN
kwota potrzebna do realizacji

Lokalizacja

Główna lokalizacja: Szkoła Podstawowa nr 39 - Grzegórzki, Szkoła Podstawowa nr 126 - Mistrzejowice, Szkoła Podstawowa nr 26 - Podgórze, Szkoła Podstawowa nr 119 - Prądnik Biały, WLKS Krakus – Swoszowice

Dodatkowe lokalizacje: Szkoła Podstawowa nr 39 - Grzegórzki Szkoła Podstawowa nr 126 - Mistrzejowice Szkoła Podstawowa nr 26 - Podgórze Szkoła Podstawowa nr 119 - Prądnik Biały WLKS Krakus – Swoszowice

Krótki opis projektu

Deszczówka to skarb-warto ją gromadzić i zatrzymywać! Przy placówkach miejskich chcemy zrealizować rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury, które możesz zastosować przy swoim budynku. Sprawdź, jak możesz odzyskiwać wodę i oszczędzać!

Opis projektu

Zmiany klimatu są faktem. Obserwacje i pomiary temperatury w różnych regionach świata potwierdzają, że średnia temperatura na Ziemi wzrasta. Skutkiem będą coraz dotkliwiej odczuwalne przez społeczeństwa upały. To właśnie w gęsto zabudowanych miastach, powstają tzw. wyspy ciepła. Poprzez intensywną zabudowę zmniejsza się powierzchnię swobodnego wsiąkania wody opadowej, wskutek czego w coraz mniejszym stopniu zasila ona wody gruntowe i nie zapewnia właściwego nawodnienia roślinom. 


Cenna woda deszczowa trafia do kanalizacji, a właściciele posesji muszą w okresach suszy nawadniać ogrody wodą z kranu. W najbliższych latach czekają nas susze z nieprzewidywalnymi zjawiskami atmosferycznymi np. intensywnymi burzami. Szybki spływ wody podczas gwałtownych opadów, powoduje niewydolności sieci kanalizacyjnej a co za tym idzie lokalne podtopienia (zalewanie budynków, piwnic, garaży podziemnych), zalane ulice.
 
Jedną z kluczowych kwestii przed jaką stoi Kraków w związku ze zmianami klimatu jest gromadzenie i wykorzystanie wody deszczowej. Istnieje szereg metod służących zwiększaniu tzw. retencji krajobrazowej na terenach zurbanizowanych. Jest to tzw. błękitno-zielona infrastruktura w okolicy budynków. 
 
Deszczówka to cenny zasób, warto ją gromadzić i zatrzymywać w miejscu opadu tak długo jak to tylko możliwe!
Pilotażowy projekt „Kraków łapie deszcz - Ogrody deszczowe dla mieszkańców” zakłada stworzenie 5 modelowych miejsc w Krakowie w placówkach ogólnodostępnych, gdzie na i wokół tradycyjnych budynkach będą zastosowane różne rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury retencyjnej. Takimi urządzeniami mogą być np.: zbiorniki, niecki czy ogrody deszczowe, a także oczka wodne, studnie chłonne lub skrzynki rozsączające. Pomysłodawcy projektu chcą pokazać, że stosując proste i stosunkowo tanie rozwiązania można odzyskiwać wodę opadową. 
Ideą projektu jest popularyzacja rozwiązań małej retencji wśród mieszkańców Krakowa. Projekt przybliża mieszkańcom te rozwiązania, aby potem mogli je zastosować w mikroskali (przy domach jednorodzinnych, blokach i innych budynkach), a dzięki skutecznej kampanii informacyjnej i edukacyjnej prowadzonej zarówno wśród dzieci i dorosłych, w najbliższych kilku-kilkunastu latach możemy osiągnąć efekt skali makro.
 
 
Rozwiązania retencji krajobrazowej:
 
  • Ogrody deszczowe w gruncie i w pojemniku, niecki retencyjne
 
Ogrodem deszczowym określa się nasadzenia roślin w gruncie o zwiększonej przepuszczalności, które zbierają deszczówkę, dzięki czemu mniej wody spływa z powierzchni nieprzepuszczalnych (chodniki, ulice, parkingi,place) do kanalizacji. Chociaż ogród deszczowy przypomina zwykły ogród, sadzone są w nim szczególnie rośliny podmokłych łąk. Ich korzenie bądź kłącza pomagają w oczyszczaniu wody z zanieczyszczeń takich jak metale ciężkie i związki białkowo-tłuszczowe. Niecka retencyjna to łagodne zagłębienie w terenie, wypełnione warstwą filtrującą, w którym czasowo gromadzi się woda opadowa (maksymalnie do dwóch dni). Może być ona porośnięta trawą lub roślinami znoszącymi krótkie zalewanie i odpornymi na suszę.
 
 
Zdj. 1. Ogród deszczowy w gruncie szkoła podstawowa nr 240 w Warszawie, zdj. 2 Ogród deszczowy w pojemniku - Nowa Huta, Kraków Niecka w szkole w Warszawie
 
 
  • Zbiorniki na deszczówkę 
To jedno z najprostszych systemów do zbierania deszczówki. Zbieracz deszczówki: to element, który poza odprowadzaniem części wody opadowej do zbiornika zapobiega jej przelaniu przy dużych opadach; należy zainstalować go na rynnie spustowej, wylot zbieracza powinien znajdować się 5–1 0 cm poniżej górnej krawędzi pojemnika (będzie on wyznaczał najwyższy poziom wody w zbiorniku).
 
Zdj. 2. Zbiornik na deszczówkę do podlewania roślin w przedszkolu w Rybniku
 
  • Rozszczelnianie powierzchni i podłoża strukturalne
Zastosowanie nawierzchni przepuszczalnych wokół domu pozwala na przesiąkanie wody opadowej do gruntu i jej zatrzymywanie.
 
 
  • Studzienki chłonne 
Studzienka chłonna to urządzenie podziemne, które stosuje się w celu zatrzymania wody w krajobrazie lub gromadzenia jej do podlewania roślin, jeżeli nie mamy możliwości gromadzenia jej w zbiornikach wodnych.
 
 
  • Sadzenie drzew i krzewów, tworzenie terenów zieleni, łąka kwietna, pnącza
Drzewa, szczególnie dojrzałe, są najskuteczniejszymi „urządzeniami” do zatrzymywania wody opadowej, działają jak nawilżacze powietrza i klimatyzatory. Jedno drzewo może wyparować nawet 500 litrów wody dziennie! Natomiast łąka kwietna, nie tylko, że jest przepiękna, wchłania dwa razy więcej wody niż trawnik, a jej 25 razy dłuższe korzenie pozwalają roślinom korzystać z głębiej położonych zasobów wodnych, co ogranicza konieczność podlewania łąki w okresach długotrwałej suszy. W budynkach w których jest taka możliwość warto zastosować także pnącza - potencjał retencyjny gatunków wspinających się można porównać z drzewami.
 
 
Zapraszamy na naszego Facebooka:
----> Kraków łapie deszcz <----
----> Ogrody deszczowe w Krakowie <----

UZASADNIENIE PROJEKTU

Cel klimatyczny i zrównoważony rozwój: 
Idee zrównoważonego rozwoju, w tym zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi, zostały zapisane w dyrektywach unijnych, ustawach i programach krajowych. Zrównoważona i bezpieczna przyszłość cywilizacji wymaga dostępu do wody i żywności, których produkcja zależy od stanu i funkcjonowania biosfery. Zarządzanie przestrzenią i zasobami środowiska należy do kompetencji samorządów lokalnych (gmin, miast), dla których cel zintegrowanej gospodarki wodnej powinien być priorytetem swojego rozwoju ponieważ zoptymalizowana gospodarka wodna w procesach planowania przestrzennego miast ma kluczowe znaczenie dla jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców.
Ekspansywna zabudowa w miastach, powoduje obniżenie poziomu wód gruntowych i powierzchniowych. Na terenach naturalnych, zielonych nawet do 90% deszczówki wsiąka w grunt, zatrzymuje się na roślinach i w glebie lub odparowuje tworząc mikroklimat. Natomiast w mieście, na obszarach szczelnie zabudowanych ulicami, chodnikami, placami, parkingami i budynkami ok. 70% wody opadowej jest bezpowrotnie tracone. Dbałość o nie stanowi ważne zadanie wszystkich podmiotów zaangażowanych w kształtowanie przestrzeni miejskiej, zarówno publicznych, jak i prywatnych.
 
Upowszechnianie i edukacja: 
Projekt wpisuje się w założenia Planu Adaptacji Miasta Krakowa do zmian klimatu do roku 2030, którego jednym z głównych priorytetów jest: -zwiększenie odporności Miasta na występowania deszczy nawalnych oraz powodzi nagłych/ miejskich, - zwiększania naturalnej retencji (stosowanie nawierzchni przepuszczalnych, ograniczanie i opóźnianie odpływu do zlewni), - działania informacyjno - edukacyjne w zakresie promocji działań na rzecz zwiększenia retencji (naturalnej i sztucznej). 
 
Program miejskiego dofinansowania małej retencji:
Projekt jest także idealnym wprowadzeniem do programu miejskiego dofinansowania małej retencji wynikający z uchwały nr XXXVII/965/20 Rady Miasta Krakowa z dn. 11.03.2020 r. w sprawie zasad udzielania i rozliczania dotacji celowej na zadania służące ochronie zasobów wodnych w ramach krakowskiej mikroretencji wód opadowych i roztopowych. Dofinansowania są skierowane do mieszkańców Krakowa, a środki można pozyskać na realizację inwestycji polegających na budowie urządzeń do zatrzymania wód opadowych i roztopowych. 
 
Modelowe placówki na terenie całego Krakowa:
Modelowe placówki będą miejscem, gdzie mieszkańcy, przedstawiciele wspólnot, instytucji, a także architekci będą mogli przekonać się, jak wygląda instalacja, a przy każdym rozwiązaniu znajdzie się tablica informacyjna. 
 
Kampania informacyjno-edukacyjna:
W każdej modelowej placówce odbędzie się Dzień Otwarty, podczas którego zostanie zaprezentowany zrealizowany system, a mieszkańcy i wszyscy zainteresowani będą mogli skorzystać z merytorycznej pomocy ekspertów. Na terenach modelowych placówek będą dostępne ulotki informacyjne opracowane przez specjalistów zachęcające do korzystania ze zróżnicowanych systemów mikroretencji objaśniające w prosty i czytelny sposób jak wykonać poszczególne instalacje. Projekt jest też doskonałą możliwością edukacji najmłodszego pokolenia Krakowian. Dzieci i młodzież obserwujące w swoim najbliższym otoczeniu takie rozwiązania w naturalny sposób będą mogły przyswoić wiedzę z zakresu ochrony środowiska, natomiast nauczyciele mogą prowadzić zajęcia edukacyjne i praktyczne w założonym ogrodzie. 
 
Ogólnodostępność:
Wybór placówek do projektu Kraków łapie deszcz jest nieprzypadkowy – szkoły i klub sportowy, które zadeklarowały chęć udziału w pilotażowym projekcie, od dawna angażują się i realizują w swojej działalności edukacyjnej działania proekologiczne. Jest w ten sposób realizowany dodatkowy aspekt edukacyjny dzieci i młodzieży. Są to miejsca ogólnodostępne, dzięki czemu dostęp do oglądania rozwiązań i infrastruktury jest ułatwiony dla mieszkańców. 
 
Oszczędności dla mieszkańców:
Dlaczego warto łapać deszczówkę? Bo się to opłaca! Woda deszczowa to cenny zasób. Odprowadzanie deszczówki i uszczelnianie terenu będzie wiązało się z opłatami. Deszczówkę można wykorzystać do podlewania ogrodów, trawników co generuje oszczędności dla gospodarstwa domowego, wynikające z odpowiedniego nawodnienia gruntu deszczówką, a nie kranówką. Specjalny kalkulator oszczędności pozwoli użytkownikom przeliczyć oszczędności wynikające z wdrożenia błękitno-zielonej infrastruktury.
 
Ochrona przeciwpowodziowa: 
Rosnące uszczelnianie powierzchni zwiększa zagrożenie powodziowe. Gwałtowne zjawiska pogodowe będą pojawiać się coraz częściej. Szybkie odprowadzenie całej wody opadowej z miasta nie jest możliwe. Zalewane są piwnice, garaże. Retencja temu przeciwdziała.

 
Przy opracowaniu projektu korzystaliśmy z materiałów edukacyjnych Fundacji Sendzimira www.sendzimir.org.pl
 
Dołącz do nas na Facebooku----> Ogrody deszczowe w Krakowie
 
 
 

Kosztorys
Nazwa Opis Koszt
Opracowanie dokumentacji projektowej wraz z niezbędnymi uzgodnieniami 11 000,00 PLN
Koszt wykonania robót budowlanych dla jednego obiektu W zależności od lokalizacji będą mogły być zastosowane różne rozwiązania błękitno-zielonej infrastruktury retencyjnej, dostosowane do funkcji i możliwości w danym obiekcie, takie jak: - Budowa ogrodu deszczowego - Budowa niecki retencyjnej - Założenie łąki kwietnej i inne nasadzenia roślin - Budowa zbiornika zewnętrznego - Stacja pogodowa do pomiaru ilości opadów, a także opomiarowanie wykorzystanej wody z retencji – dla każdego obiektu Koszt szacunkowy dla jednej placówki ok. 100 tys. zł 520 000,00 PLN
Kampania edukacyjno – informacyjna 6 000,00 PLN
Opracowanie merytoryczne, skład graficzny katalogu dobrych praktyk 6 000,00 PLN
Stworzenie kalkulatora ekonomicznego – aplikacja Narzędzie on-line do obliczania odzysku wody z danej przestrzeni. Np. powierzchnia dachu - jakie rozwiązanie można zastosować - jaki będzie szacunkowy odzysk wody deszczowej - jakie będą oszczędności dla użytkownika w PLN 7 000,00 PLN
550 000,00 PLN
Harmonogram działań
Nazwa Opis Data
Projekty Opracowanie projektów systemu retencji w pilotażowych placówkach dopasowanych do indywidualnych warunków każdej z nich I-II kwartał 2024
Realizacja Realizacja zaprojektowanych systemów retencyjnych III-IV kwartał 2024
Kalkulator ekonomiczny Stworzenie kalkulatora ekonomicznego umożliwiającego samodzielne wyliczenie kosztów założenia systemu retencyjnego dopasowanego do indywidualnych potrzeb mieszkańców i przedsiębiorców II kwartał 2024
Kampania informacyjno-edukacyjna akcja promocyjna związana z retencją i uzyskaniem dofinansowania z programu miejskiego - angażujące warsztaty dla uczniów i dla mieszkańców z tworzenia ogrodów deszczowych i innych rozwiązań odzysku deszczówki w mikroskali - wizyty studyjne podczas Dni Otwartych w modelowych placówkach - publikacja poświęcona zielon-obłękitnej infrastrukturze retencyjnej II-IV kwartał 2024

Galeria

powrót