Pokażmy przed Starą Synagogą historię handlu na Kazimierzu

Charakterystyka długoterminowych skutków: Założeniem projektu jest ekspozycja powiększonych fotografii powstałych przed 1939 r. przedstawiających historię kazimierskiego handlu. Ekspozycja ma przybrać formę wystawy planszowej, która zostanie pokazana na dziedzińcu zewnętrznym (od strony ul. Szerokiej) Starej Synagogi, w której znajduje się oddział Muzeum Krakowa Dzieje i Kultura Żydów. Merytoryczna wartość planowanego zadania zasługuje na bardzo dobrą ocenę. Jedną z ważniejszych kart w historii Krakowa wypełniło kilkuwiekowe współistnienie ludności chrześcijańskiej i żydowskiej. Ścisłe sąsiedztwo obu grup występowało w mieście Kazimierzu, w którym Żydzi pojawili się już w połowie XIV w. Do XIX w. zamieszkiwali wyłącznie dzielnicę zwaną miastem żydowskim, a na przełomie XIX i XX w. opanowali większą część Kazimierza, włączonego do Krakowa (1800 r.) jako jego dzielnica. Społeczność żydowska specjalizowała się w wielu aktywnościach zawodowych, choć w najszerszym zakresie opanowała zajęcia związane z szeroko pojętym życiem gospodarczym. Żydzi zajmowali stanowiska w rzemiośle, przemyśle, a zwłaszcza w handlu i usługach. Największą dominację, szczególnie w przypadku aktywności handlowej, obserwowano na Kazimierzu. Niestety badania naukowe, jak również popularyzacja wiedzy, na temat handlu żydowskiego w mieście, są niewystarczające. Dotychczas nie powstała też wystawa obrazująca wspomnianą tematykę. Dlatego warta uwagi jest propozycja projektu przywracającego pamięć o żydowskiej handlowej aktywności na Kazimierzu za pośrednictwem fotografii ze zbiorów Muzeum Krakowa, Archiwum Narodowego w Krakowie, Muzeum Fotografii w Krakowie i Narodowego Archiwum Cyfrowego. Fotografie te ukazują nie tylko stragany na targach i lokale sklepowe, ale również pokazują charakter dzielnicy i specyfikę handlu sprzed wieków. Proponowane miejsce ekspozycji czyli dziedziniec przed Starą Synagogą w południowej pierzei ulicy Szerokiej, stanowiącej rodzaj placu targowego przez wieki będącej centrum handlu stało się niejako symbolem żydowskiej obecności na Kazimierzu. Poza tym ulica Szeroka jest jednym z najważniejszych placów dzielnicy, na którym w ogródkach kawiarnianych gromadzi się najwięcej turystów. Lokalizacja przed Starą Synagogą, jednym z najliczniej odwiedzanych oddziałów Muzeum Krakowa pozwoli na zapoznanie się z wystawą dużej liczbie potencjalnych odbiorców. Być może będzie też magnesem zwiększającym frekwencję w oddziale. Wystawa miałaby być prezentowana na terenie placu przed Stara Synagogą. Plac ten stanowi działkę ewidencyjną o nr 139/1, która na mocy umowy użyczenia zawartej w dniu 22.02.2007 r. pomiędzy Gminą Miejską Krajów a Muzeum Historycznym Krakowa została oddana do używania na czas nieoznaczony przez Muzeum – m.in. w celu aranżacji czasowymi obiektami służącymi do działalności muzealnej i organizowania imprez kulturalnych. W tym zakresie projekt spełnia wymóg, aby nieruchomość, na której zadanie miało być zrealizowana należała do zasobu gminnego. Projekt spełnia kryterium ogólnodostępności. Po dokonaniu oceny merytoryczno – prawnej, dostrzegając dużą wartość działania, co do zasady pozytywnie opiniuje się projekt nr BO. D1.42/23 z zastrzeżeniami: 1) Realizacja wystawy wymaga uprzedniego pozyskania osoby kuratora, która posiadać będzie odpowiednią wiedzę historyczno- merytoryczną, umiejętność przeprowadzania kwerend i tworzenia wystaw; 2) Realizacja wystawy będzie możliwa pod warunkiem, że nie będzie pozostawała w sprzeczności z ewentualnym projektem zagospodarowania dziedzińca przed Starą Synagogą; 3) Projekt aranżacyjny wystawy, w tym rodzaj wykorzystanych nośników powinien uzyskać pozytywną opinię Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w związku z tym, że obszar Kazimierza wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz podlega ścisłej ochronie konserwatorskiej; 4) Projekt aranżacji wystawy nie będzie sprzeczny z zasadami wprowadzonymi uchwałą Rady Miasta Krakowa nr LXXXIII/2368/22 z dnia 27 kwietnia 2022 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego Kazimierz ze Stradomiem; 5) Realizacja wystawy będzie wymagała pozyskania licencji lub przeniesienia praw autorskich w zakresie wykorzystywanych fotografii od kilku odrębnych podmiotów i będzie mogła zostać zrealizowana wyłącznie w przypadku gotowości do współpracy tych podmiotów tj. Narodowego Archiwum Cyfrowego, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Fotografii w Krakowie (załączam wyniki kwerendy przeprowadzonej przez to Muzeum w swoich zbiorach); 6) W związku z faktem, że nie zostały określone rozmiary planowanej wystawy, ilość nośników, zdjęć, itd. nie ma możliwości potwierdzania, że wskazany w projekcie budżet gwarantuje realizację tego zadania.