"SILVA RERUM" - nowe życie muralu!

Projekt odrzucony: Podobne projekty zostały zgłoszone podczas VI edycji Budżetu Obywatelskiego w roku 2019 (projekt lokalny 13 nr 41) Renowacja muralu Silva rerum oraz podczas IX edycji Budżetu Obywatelskiego w 2022 r. Obydwa zostały zaopiniowane negatywnie. W uzasadnieniu powołano się na brak zgody wykonawców muralu na jego odnowienie, przepisy bezpieczeństwa ruchu drogowego, które nie dopuszczają wielkoformatowych malowideł ściennych na obiektach mostowych, w tym estakadach, podporach wiaduktów, murach oporowych, narażenie muralu na szczególne działanie czynników zewnętrznych, które mogą szybko zniszczyć odnowiony projekt generując dodatkowe nakłady pieniężne na jego oczyszczenie, konieczność oceny stanu muru oporowego, co mural uniemożliwia oraz na zazielenienie muru oporowego, gdzie znajduje się opisywany mural. Wskazany teren (część działek nr: 469/3, 583/2, 586 obręb 13 – Podgórze) podlega ustaleniom obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Stare Podgórze – Wzgórze Lasoty” zatwierdzonego Uchwałą Nr XC/1326/13 Rady Miasta Krakowa z dnia 20 listopada 2013 r. (Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego z dnia 3 grudnia 2013 r., poz. 7019) i znajduje się w obszarze oznaczonym symbolem KDG.1 – Tereny Komunikacji – publicznych dróg głównych (§ 42 ust. 1). W § 42 ust. 3) ustaleń planu zapisano: „Tereny dróg publicznych przeznaczone są pod budowle drogowe, wraz z przynależnymi odpowiednio, drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami i instalacjami, służącymi do prowadzenia i obsługi ruchu drogowego oraz dla potrzeb zarządzania drogą”. (Ustalenia planu dostępne na stronie: www.bip.krakow.pl/?dok_id=59152). O ile, zgodnie z opinią Wydziału Planowania Przestrzennego, plan miejscowy nie reguluje możliwości umiejscowienia tego typu obiektów (murali), to jednak istnienie muralu na tym terenie nie jest korzystne ze względów krajobrazowych oraz względów bezpieczeństwa ruchu. Stanowisko to jest zgodne z opinią Zespołu ds. Murali, który opiniował już murale w podobnych lokalizacjach. Zespół nie rekomenduje realizacji w tej lokalizacji ponieważ obrazy wzdłuż dróg i ulic nie powinny rozpraszać poruszających się nimi kierowców. Reklamy/malunki, które usytuowane są na wysokości wzroku kierującego pojazdem przyciągają częściej uwagę niż te zlokalizowane znacznie wyżej, a reakcje kierowców na znaki drogowe w miejscu, gdzie występują tego typu nośniki są opóźnione o ok. 0,5–1 sekundę (Monika Gromek, Wpływ reklam na bezpieczeństwo ruchu drogowego i przepisy prawa w tym zakresie, „Drogownictwo” 10/2020, s. 286). Zatem ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego nie dopuszcza się wielkoformatowych malowideł ściennych na obiektach mostowych, w tym estakadach, podporach wiaduktów, murach oporowych - podstawą są przepisy dotyczące ruchu drogowego określające zasady umieszczania reklam/obrazów graficznych w pasie drogowym. Ponadto kompozycja przedmiotowego muralu przedstawiona jest w sposób figuratywny i bardzo szczegółowy, a jego dokładne obejrzenie nie jest możliwe z bliska, ponieważ mur graniczy bezpośrednio z drogą. Tym samym mural jest też narażony na szczególne działanie czynników zewnętrznych, takich jak zachlapania czy zanieczyszczenia pochodzące z samochodów, które mogą dość szybko zniszczyć odnowiony projekt generując dodatkowe nakłady pieniężne na jego oczyszczenie. Projekt został negatywnie oceniony również przez Zarząd Zieleni Miejskiej. W kwietniu 2021 roku mur oporowy Wzgórza Lasoty został obsadzony pnączami (winobluszcz trójklapowy 'VEITCHII') przez Zarząd Zieleni Miejskiej, co miało na celu przede wszystkim zazielenienie powierzchni muru z uwagi na blednięcie kolorów muralu. Zastosowana odmiana wytwarza wąsy czepne oraz przylgi, co pozwala roślinom na pięcie się bezpośrednio po ścianie. Na wiosnę bieżącego roku stwierdzono, iż około 10 procent muru wciąż pokryta jest żywotnymi pnączami. Zarząd Zieleni Miejskiej planuje odtworzyć nasadzenia wzdłuż muru. Ponadto zgodnie z opinią Zarządu Dróg Miasta Krakowa, pod którego nadzorem jest mur oporowy wraz ze znajdującym się na nim muralem, malowidło uniemożliwia dokładny przegląd korpusu obiektu i ocenę jego aktualnego stanu technicznego. Mural wykonano na ścianie oporowej znacznej wysokości o dużej konsekwencji zniszczenia, będącej w zróżnicowanym stanie technicznym, głównie z uwagi na wiek konstrukcji. W związku z powyższym, w celu realizacji zapisów zamieszczonych w Prawie Budowlanym dotyczących obowiązków zarządcy/właściciela budowli konieczne jest usunięcie muralu, wykonanie rozszerzonego przeglądu obiektu i realizacja zaleconych w protokole z okresowej kontroli muru prac naprawczych w celu zapewnienia bezpiecznego użytkowania konstrukcji. Jednocześnie informujemy, że w 2013 roku powstał Krakowski Szlak Street Artu, który był kontynuacją projektu Mall Wall Art, realizowanego przy współudziale Miasta Kraków i partnera prywatnego Galerii Krakowskiej oraz Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wszystkie murale, które zostały włączone w projekt posiadały dużą wartość artystyczną i kulturotwórczą oraz społeczną i zostały zrealizowane przy zachowaniu wszystkich zasad technicznych, w tym odpowiednich zabezpieczeń powłok antygraffiti. Mural „Silva Rerum” zrealizowany przy al. Powstańców Śląskich nie został włączony do mapy szlaku ze względu na negatywną opinię specjalistów i ekspertów.